PUNË FAMOZE TË FRIDA KAHLO: 5 KRYEVEPRA PËR T’U ZBULUAR

0
535
Frida Kahlo - foto

@Biografieonline.it

22 korrik 2019

Frida Kahlo nuk është më thjesht një piktore, por ajo është bërë në të gjitha aspektet një ikonë feministe. Fytyra e saj është në bluza të mijëra vajzave, në gota të stampura, në gota për ngrënien e mëngjesit dhe në mbulesa jastëkësh të shumë salloneve në gjithë botën: por kush ishte me të vërtetë kjo grua dhe pse vitet e fundit ajo është rizbuluar si një heroinë popullore?

Ndërsa nuk i përmbahej plotësisht çdo lëvizjeje arti të shekullit XX, po kush e bëri atë një ikonë të stilit, ishte karakteri i saj sui geniris dhe i pavarur, i brishtë dhe pasionant… Edhe sepse ajo lindi në fillim të shekullit të njëzetë, ajo nuk hoqi dorë kurrë nga diktatet dhe konventat e shoqërisë, por u përpoq të ndërmerrte hapat e parë drejt një ideali të ri të pavarësisë.

Lexo edhe: Diego Rivera, kush ishte dashuria e madhe e Frida Kahlo?

Tablotë e saj, në fakt, frut i një pasioni visceral për artin dhe për çdo lloj gjuhe krijuese, shprehin dhunshëm ndjenjat dhe dhimbjen, që e shoqëruan atë gjatë gjithë jetës, duke e bërë një nga personalitetet më origjinale dhe përkatëse të shekullit të kaluar.

Por cilat janë veprat e famshme të Frida Kahlo? Janë pikërisht ato që lejojnë të eksploroni thellësisht.

CHI È FRIDA KAHLO? KUSH ËSHTË FRIDA KAHLO?

Frida Kahlo është një piktore meksikane, e cila jetoi midis viteve 1907 dhe 1954: jeta e saj e shkurtër u shënua nga një sëmundje e gjatë dhe e vështirë, që e shtyu atë t’i afrohej pikturës, duke interpretuar në mënyrë të re ndjenjat e saj më të fshehta. Që në fëmijëri ajo ka evidentuar një karakter të vendosur dhe të vetëdijshëm, si dhe për fat të keq një fizik delikat: ajo në fakt ishte prekur nga spina bifida, një sëmundje e vështirë për t’u diagnostikuar dhe trajtuar në mënyrë adekuate në ato ditë.

Lexoni gjithashtu: Shtëpi artistësh, 3 vende unike në botë për artdashësit

Sidoqoftë, përvoja më dramatike ishte, kur ajo qe 18 vjeç, kur u kthye nga shkolla me autobus, ajo pësoi një aksident shumë të dhunshëm, e cila bëri që ajo të ketë një frakturë të shumëfishtë të shtyllës kurrizore, rruazave dhe legenit. Në vitet në vijim ajo iu nënshtrua 32 operacioneve, por lëvizshmëria e saj tani ishte në rrezik. Gjatë muajve të gjatë të kaluar në imobilizim në shtrat, prindërit i dhanë ngjyrat dhe furçat e saj dhe e bënë atë të instalojë një pasqyrë në dhomë, duke i lejuar kështu që t’i afroheshin pikturës dhe duke zbuluar kështu dashurinë e saj të vërtetuar.

@Oggigiorno

Në 21 vjeç, ajo u antarsua në Partinë Komuniste Meksikane, duke u bërë një aktiviste e vendosur dhe pas kësaj mbledhja e famshme u zhvillua me Diego Riveran, piktorin më të vendosur të Meksikës, i cili disa vjet më vonë u bë burri i saj. Një martesë plot pasion, por edhe tradhëti dhe dhimbje: në fakt, Frida vazhdimisht e ka përcaktuar takimin me Diego-n si aksidentin e saj me autobus. Ishin këto dy ngjarje dramatike, që e shtynë të zbulojë dhe rizbulojë veten përmes portreteve të saj dhe pikturave të saj, të cilat karakterizohen nga ngjyra të ndritshme dhe simbole të pasura.

PUNËT E FAMSHME TË FRIDA KAHLO: TOP PESË

Pasi të tregova për jetën e Fridës, tani dua të ndaj me ty pesë pikët tona të mira, që i preferojmë dhe që kemi pasur fatin t’i shohim live: a je gati t’i zbulojm ato?

  1. KOLONA VERTEBRORE E THYER

Kjo vepër tregon trupin e grabitur nga artistja më shumë nga rastet e mashtruara në internet, duke kërkuar që të shfaqet në metal. Kolona e saj kurrizore, e dëmtuar si rezultat i aksidentit me autobus, zëvendësohet me një kolonë jonike të thyer në disa vende dhe në pamundësi për të mbajtur pesha si ajo e të njëjtit trup. Çfarë ka dashur të tregonte Frida? Përmes kësaj kanavacë, ajo tregoi të gjitha dhimbjet fizike dhe emocionale që pësoi pas aksidentit dhe gjatë periudhave të gjata të kaluara në shtrat, duke përdorur gjithashtu simbole të qarta kristiane, si qefin dhe thonjtë që e shpojnë atë.

2. @Keblog, Dy Fridat e Frida Kahlos

Kjo tablo u krijua në vitin 1939, një vit plot dhimbje për Fridën si për shkak të problemeve të saj fizike ashtu edhe për shkëputjen nga burri i saj, nga i cili ishte ndarë pikërisht atë vit, pasi u kthye nga një udhëtim në Evropë. Por, për ç’temë ka dashur të trajtonte ajo ? Tema është ajo e dyshes: këtu në të vërtetë ajo ka bërë dy versione të vetes, e majta me rroba perëndimore dhe e djathta me rroba meksikane dhe lidhja midis dy pjesëve të vetes është Diego. Një detaj themelor është medaljoni i vogël në dorën e Fridës në të djathtë, nga e cila arrin një venë që lidh dy figurat duke arrijtur dy zemrat: por kjo venë sidoqoftë, është e ndarë nga Frida në të majtë, duke shkaktuar gjakderdhje, që identifikohet si plagë dhe dhimbje për fundin e martesës.

La stampa, Autoritratto come Tehuana di Frida Kahlo

3. AUTOPORTRETI TEHUANA OSE DIEGO NË MENDJEN TIME

Ndër veprat e famshme të Frida Kahlo spikat kjo pikturë, e cila u bë gjatë periudhës së divorcit nga Diego Rivera: këtu Frida vesh një kostum tipik meksikan që është Tehuana. Tema kryesore është ajo e adhurimit ndaj burrit të saj, i cili pavarësisht tradhtive të përsëritura, vazhdon të jetë në qendër të mendimeve të saj. Në fakt, një portret i vogël përfaqësohet në qendër të ballit, një vend nderi që simbolizon dashurinë obsesive, që mbizotëron në të gjitha mendimet. Edhe zgjedhja e luleve të vendosura në kokë nuk është aspak e rastësishme: bougainvillea është një bimë e përhapur në Meksikë dhe daisiet simbolizojnë lojën “love me not love” (“Më do nuk më do“) që përsëritet mes të dy të dashuruarëve.

4. AUTOPOTRET ME GJERDAN ME GJEMBA DHE THUMBA

Në mesin e veprave të famshme të Frida Kahlo ekziston sigurisht edhe Vetë-portreti me gjerdan me gjemba dhe lëpushka. Kjo pamje do të vlerësohet në periudhën pas divorcit dhe Frida vendosi të përfaqësojë veten si një martire të dhimbjes së saj, duke u dukur nga larg një kurorë me gjemba. Nuk ka asnjë mungesë të detajeve të tjera shumë të rëndësishme: një kolibër i ngordhur, një mace e zezë dhe disa majmunë. Një aspekt tjetër vendimtar i kësaj pune është shprehja e qetë e Fridës e cila tregon aftësinë e saj për të përballuar dhimbje fizike dhe emotive me vetëdije.

@Biografieonline.it, Dreri i plagosur i Frida Kahlos

5. DRERI I PLAGOSUR

Puna e fundit paraqet një dre të goditur nga shumë shigjeta, fytyra e të cilit zëvendësohet me atë të Fridas. Këtë herë dhimbja nuk shkaktohet nga zhgënjimet e dashurisë, por nga gjendja e saj e pasigurt shëndetësore, e cila e detyroi atë t’i nënshtrohej një operacioni të ri. Në sfond mund të shihni, jo për çudi, një qiell i kryqëzuar nga rrufeja, por më i lehtë, tepër i largët që dreri ta arrijë atë. Disa javë pas operacionit, për fat të keq, dhimbja u kthye me depresion dhe dorëheqje për mungesën e një kurimi përfundimtar.

Siç mund ta shihni përmes kësaj përzgjedhjeje shumë të vogël të veprave, Frida Kahlo është shumë më tepër sesa një piktore, por ajo është një simbol i forcës së vullnetit, të cilit mund t’i qaseni me lehtësi të tashmes sonë: vlera të tilla si rezistencë, pavarësi dhe angazhim politik sot ata e bëjnë atë gjithnjë e më shumë një simbol ndërkombëtar dhe ndërgjenerues!

Përgatiti dhe përktheu: Faslli Haliti