Vladimir Majakovskij
1893-1930
Majakovskij (në rusisht: Владимир Владимирович Маяковский; Bagdad, 7 korrik 1893 – Moskë, 14 prill 1930) – poet e dramaturg sovjetik, këngëtar i revolucionit të Tetorit e interpreti më i madh i kursit të ri, ndërmarrë nga kultura ruse post-revolucionare.
«I doja thellësisht poezitë e para të Majakovskit. Në sfondin e farsave të kohës, serioziteti i tij i rëndë, i rreptë, akromatik, ishte kaq i pazakontë! Ishte një poezi e skalitur magjistralisht, demoniake dhe në të njëjtën kohë tmerrësisht e dënuar, pikëlluese, pothuajse lutëse për ndihmë…»
Boris Pasternak
1. Mamaja dhe muzgu i pushkatuar nga gjermanët
Nënat e bardha në rrugë të zeza
u shtrinë përpëlitëse, si kumash mbi arkivol.
Duke qarë, i thanë atij që klithte për disfatën e armikut:
«Ah, mbyllini, mbyllini bebëzat e gazetave!»
Një letër.
Mama, më fort!
Tymos.
Tymos.
Tymos ende!
Ç’më pëshpërit, mama?
Shikoni,
ajri është mbushur
me gurë gjëmues nën goditjet!
Ma-a-a-ma!
Zvarritën, tani, muzgun e shoshitur nga plumbat.
U mbajt gjatë,
i ashpër,
i cungët,
dhe, befas,
duke krisur shpatullat e majme
nisi të qajë, i mjeri, mbi qafën e Varshavës
Klithën
Yjet në facoleta pambuku:
« U vra
i dashuri im,
i dashuri im».
Dhe syri i hënës së re pa tmerrësisht me vëmendje,
grushtin e plogët të shtrënguar në karikatorë.
Fshatrat lituanë u kujtun të shikonin,
si të kapur në një puthje mbi cung
duke mbushur plot me lot sytë e artë të kishave,
Kovno thyente gishtat e rrugëve.
Dhe muzgu bërtiti,
pa këmbë,
pa krahë:
«S’është e vërtetë,
Akoma mund
– dhe si! –
duke bërë të tringëllijnë mamuzet në një muzikë të zjarrtë,
të spërdredh mustaqet e verdha»
Një britmë.
Ç’thua,
Mama?
E bardhë e bardhë, si kumash mbi arkivol.
«Mos qani!
Është ai
Vrasësi i telegramit,
Ah, mbyllini,
Mbyllini bebëzat e gazetave».
*Kovno – geto e ngritur nga gjermanët për hebrenjtë e Lituanisë
2. Përfundimi
Tablo e Tamra de Lempicka – Idil
Asgjë s’do ta fshijë dashurinë,
as grindjet
as kilometrat,
Është medituar
provuar,
kontrolluar.
Duke ngritur solemnisht vargjet, gishta rreshtash,
betohem:
dua
me një dashuri të pandryshueshme e besnike.
3. Pastaj erdhe ti
Pastaj erdhe ti.
Dhe të mjaftoi vetëm një vështrim,
për të parë
prapa asaj hungurime,
pas atij trupi vigan,
thjesht një fëmijë.
E more
ia hoqe zemrën
dhe
fillove të luash me të,
si një vajzë e vogël me topin.
Dhe të gjitha;
zonja dhe vajza
mbetën të ngrira
si para një mrekullie.
“Të duash një, kaq ?
Po ky të hidhet mbi kurriz !
Do të jetë ndonjë zbutës,
që vjen nga një kopsht zoologjik! ”
Por unë, unë gëzoja.
S’ka
më zgjedhë!
I tërbuar nga gëzimi,
galopoja,
kërceja si një indian në dasëm
kaq i lumtur ndihesha,
kaq shumë i lehtë.
4. S’kam nevojë për ty
Michelangelo, Cappella Sistina
E di mirë
së shpejti do të vdes.
Nëse vërtet ti ekziston
o Zot,
o Zoti im,
në qofsh ti ai që thur qilimin me yje,
nëse ky mundim i përditshëm, i shumëzuar
është për mua një eksperiment yti,
vesh petkun zyrtar.
Vizitën time prit.
Do të jem i përpiktë,
nuk do të vonohem njëzetekatër orë.
Inkuizitar i lartë
dëgjomë!
5. Dëgjo
William John Hennessy – 3. Krenaria e Dizhonit
Flakma në fytyrë fjalën e tmerrshme.
përse s’do të dëgjosh?
S’e kupton se çdo nerv yti i përdredhur
bërtet si një trombë qelqi
dashuria vdiq…
dashuria vdiq…
dëgjo
përgjigjmu pa gënjyer…
si dy gropa
në fytyrë të gërmohen sytë…
Tashmë unë e di se është konsumuar dashuria.
Tani
në më shumë se një shenjë, unë njoh aty mërzinë.
6. Tashmë kaloi ora një
Tashmë kaloi ora një.
Në këtë orë ti do të jesh në krevat.
Si një lumë i argjendë
përshkon nata
Udhën e qumështit.
Unë nxitoj
Dhe s’dua të të zgjoj
Me mesazhe speciale.
Siç thuhet,
incidenti u mbyll.
Varka e dashurisë
U thye kundër jetës përreth.
ti dhe unë
jemi të barabartë,
s’ia vlen fare të përmend
fyerjet
dhe dhimbjet
dhe gabimet e ndërsjellta.
Shiko sa paqësore është bota.
Nata
I ka paguar qiellit
një haraç me yje.
Është në çaste si ky
që ngrihesh
dhe flet në shekuj,
për historinë,
për krijimin.
Përktheu: Faslli Haliti