Po kush është Shermet Prokshi?
Sheremet PROKSHI lindi në fshatin Fortesë (Vërboc) të Drenasit. Shkollën fillore e kreu në vendlindje ndërsa Normalen dhe SHLP në Prishtinë. Që nga viti 1974 punon si arsimtar. Me poezi merrej prej kur ishte nxënës dhe deri tani ka të botuara këto vepra:
Iliria, drenushë me halle
Fluturat lozonjare
Diell për Çamerinë
Shkronjat nëpër vargje
Ku merr frymë shëndeti,
Fortesa e fundprillit ‘99
Gjyshja nga Presheva….dhe e fundit
Mijëra vargje për ty nënë.
Sh. Prokshi është anëtar i Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës dhe i disa shoqatave tjera si dhe është përfshirë edhe në dhjetra Antologji e në dy vepra me kritikë letrare. Shkruan kryesisht për fëmijë po edhe për të rinj e të rritur.
Poemën “A këputën lulet ende pa u rritur”, e ka të botuar në veprën përkushtuese “Fortesa e fundprillit ‘99” në të cilën i ka të përfshira edhe shumë poezi për 85 të rënët nga i njejti fshat, (14 fëmijë, 14 dëshmorë dhe 57 martirë), shumica nxënës apo ish nxënës të shkollës ku punonte autori. E pergezoj per krijimtarin e bollsheme, në Kosovë penat krijuese celin si lulet ne pranver.
/Gjin Musa, Gazetar dhe publicist.
A KËPUTEN LULET ENDE PA U RRITUR
(Poemë përkushtuese për 7 fëmijë, 4 dëshmorë
dhe 13 martirë të lagjes Gllareva të rënë me 30.04.1999
në fshatin Fortesë (Vërboc) të Drenasit)
Kush ju mori, kush
Me dorën mizore
Filizave të ri
Kush ua ndali rritën,
Si nuk t’u shemb toka
Ty o sllav karpatesh
Rrezeve të diellit
Kush ia fiku dritën?…
A këputen lulet
Ende pa u rritur
Në fushë duke lozur
A vritën fëmija?
Kur erdhe këtu
Ti djall i përhitur
A ke lënë familje
Atje te shtëpia?…
Pse vrave DEFRIMIN
He ty të marrtë Tuna
Katërmbëdhjetë vjeçar
Ishte shqipe malit,
Sa e donte librin
Poezinë e tregimin
Ai në krah e mbante
Çantën e shkollarit.
Tjetrin sylarosh
Mirë e rriste nëna
Kishte zë të ëmbël
Sikur të bilbilit,
Ore mendjekrisur
Lum mos bëfsh përjetë
Që ja ndale rrahjet
Zemrës së AVDYLIT!…
Lulbozhuret tona
Asnjëherë nuk vyshkën,
Fusin rrënjët thellë
Nën shtresat e tokës,
Për ty URIM djali
Pesëmbëdhjetë vjeçar
athua ka pushuar
Vaji i nënëlokës!
Mjaft ka qajtur, mjaft
Derdhi lot përrua…
Kurse sot po ndjehet
Më e lehtësuar,
Në djep i përkundë
Nipa edhe mbesa
Engjuj përendie
Në Kosovë çliruar.
ARTON R. Gllareva
Një tjetër i rënë
Trëndafil i bardhë
Engjëll pafajsie,
Sa të rrezoj dielli
Hëna sa t’ketë yje
I përjetshëm mbetësh
Fidan pavdekësie.
Fol BURIM më thuaj
Atje si ndrit qielli
Si mbëltohen fjalët
“Liri” e “atdhe”,
Fol LULZIM Gllareva
Sa lart zgjatet lisi
Engjujt që ke n’krahë
A flasin për ne?…
Këtu trumbetojnë
Kodra e kokili
Lumi gurgullues
Arat skaj livadhi,
Në kujtësë të kanë
Gratë me djepa n’krah
Se si po përballëshe
O trim SYLEJMANI.
Ah ç’më digjet zemra
Për këta fëmijë
Shpesh nuk më merr gjumi
Nuk flij asnjë orë,
Shumkë e kujtoj
Si hynte në klasë
Ku ulej, si shkruante
Me lapsin në dorë.
I mbaj mend kur dilnin
Rend e rend nga një
Si ecnim ngadalë
Në shtëpi kur shkonim,
Ishim bashkëfshatarë
Isha dhe mësues
Shpesh hallet e jetës
Bashkë i bisedonim.
Si mund ti harroj
Edhe shumë të tjerë
Që i mori plumbi
Në ato ditë prilli,
Kur çdo gjë rrëmbente
Tymnaja e luftës
Ndryshe dukej mali
Ndryshe nxente dielli.
Unë me mendjen plot
I kthehem kujtesës
Herë nëpër këlcyrë
Herë Lugut të Zanës,
Si në ëndërr flas
Me SAFET Gllarevën
Herë me NEXHMEDININ
Në dritën e hanës.
Hëna vjen herë ikën
Prapa bjeshke shkon
Gjer sa bën gjumë terri
pastaj ndriçon qielli,
Më duket i shoh
Me mijëra fshatarë
Si niseshin lindjes
Në atë mëngjes prilli.
Rrëmuja fillonte
Në shkozë e kokil
E së bashku ishin
FLORIMI, FAHRIU,
SHAIPI, HALILI
E XHAFER Gllareva
Dhe po atë ditë bie
Në atë log MEHDIU.
Të gjithë këta burra
Me emër, mbiemër
Themel ideali
E kishin lirinë,
I kujtoj si nxënës
E më vonë si prindër,
Kur vinin në shkollë
Të sillnin fëmijtë.
Zot shpëto këtë popull!…
Uronte një plak,
Ai që asnjë ditë
Se kish huqë xhaminë,
Sa lutje kish bërë
Gjatë jetës së tij
Jo vetëm për NE
Po për gjithë njerzinë.
Mbante shpresë i ndjeri
Se në ditë rrëbeshi
Do zbresin hyjneshat
T’keqen e largojnë,
Vjen, thoshte valë tjetër
Me kthetra merr vrapin
Por prapë engjëllushat
Fshatin e shpëtojnë.
-Ik o xhaxhi, ik
Mos u ngrit në këmbë
Se po hudhen predha –
I tha një djalosh,
Por besimi tepërt
E kishte pllakosur
Ndaj shpejt u qellua
Larg nga një kodosh.
* * *
Kurrë s’është bërë
Kësi rrethimi
Disa fshatra futur në thark,
Ku levizje
Të priste plumbi
Të qëllonin
Në gjoks e bark.
Ka rënë atë ditë
IDRIZ Gllareva
Vëllau OSMANI
Shtatëdhjetë vjeçar,
Ka rënë MURATI
Një mesoburrë
Emra skalitur
Në lapidar.
Për të mos vdehur
Ka rënë ISMAJLI
VEHBIU, XHAFERI
IBUSH Gllareva,
Luftë që s’është parë
Bëhëj atë ditë
Mbi koka binin
Plumba e predha.
Shembej kokili
Atë çast, veç dridhej
Gurë edhe shkrepa
Bëhëshin copë-copë,
I gjallë s’dorëzëhej
RAMADAN trimi
Pa ia marrë jetën
Pa e shtri për tokë.
Si dëshmor ra
Nuk ju tremb syri
E vazhdoj frymën
Në fushë altari,
Sa shumë ka dhënë
Për ty Kosovë
Dy djem si drita
Atdheut ia fali.
Atë ditë vërtetë
Shkoza përmbysej
Lumi përgjakej
Lotonte qielli,
Me lodra n’duar
Qelluan Defrimin
E n’moshë t’rinisë
vëllain Lulzimin.
Rrugët u mbushën
Tanke e topa
Zbritnin barbarët
Nga pizgaverat,
Si ujq bertitnin
Kjo farë fëlliqur
Dhe merrnin erë
Sikur hijenat.
Andej një are
Ku nisej shkoza
Qëlluan JAHIRIN
Me breshëri
Dhe dymbëdhjetë tjerë
Atje kanë rënë
Përballë një turme
Me dy-tremijë.
Ishte kalitur
Trimi i pushkës
Si të luftonte
Me xhelatxhi,
Por nuk mendonte
Se atë ditë tmerri
Do të rrethohen
Me një ordi.
Atë ditë ka rënë
REMZIU, SHAIPI
Veç nga kjo lagje
Katër dëshmorë,
Nëpër çdo festë
Do të këndohen
Janë dhe do mbetën
Lulekurorë.
Ata nuk vdesin
Nuk vdes Remziu
Nuk vdes Shaipi
Yje gjithësie,
Janë të skalitur
Emrat e tyre
Në përmendore
E varg poezie.
Lakmi ju kemi
O bijt e shqipes,
Jeni t’pavdekshëm
Gjak arbëror,
Një ideal
Ju rriti shtatin
Lavdi ju qoftë
Martir, dëshmorë.
FSHATIT TË BRAKTISUR
(Me 14 qërshor 1999, ditën e çlirimit të Drenasit.)
Valë të asaj kohe vinin pa u ndalur
Vështirë gjenim rrugën prej nga ishim nisur,
Binte shi rrëmbyeshëm fërshëllinin gjethet
Të lagur po ecnim fshatit të braktisur.
Në përzierje zërash zënte vend vegimi
Zjarri kallte pragjet shtrojen e çatitë,
Pamë po çfarë nuk pamë ato ditë zezone
Tymi blozhdë i bënte, zemrat, mushkëritë.
Trokëllimë e një kali vinte si prej qiellit
As shiu se shpërlante mynxyrën e nxirë,
Më tej lagjes tjetër rrënur e djegur
Një nënëloke rrinte me trupin e ngrirë.
Fare nuk e dinte kush ishim, ku shkonim
Se sytë kishte muaj që e kishin lënë,
Por me vesh i kapte hapat nëpër shi
Lokja e mbështjellur me shallin e zi.
Unë jam nënë, unë jam, flet miku pranë meje,
Jam djaloshi yt zbres bregut përhitur,
Të pyes për babain për vëlla e motër
Mos i mori mordja në luftën e krisur?!…
Janë diku moj loke, mos fol çka nuk flitet
Do të vijnë së shpejti si zogjët shtegtarë,
Ti rrofsh komandant, o trimi i pushkës
Kjo ditë qoftë bekuar e me fat të mbarë.
…
Hapen retë e pushoi shiu
Qielli merr ngjyrë të praruar,
E fshatarët përplot halle
Gjejnë vendlindjen e rrënuar.
Po nuk erdhën shumë të tjerë
Ishin nisur përjetësisë,
Nga atje dërgojnë mesazhe
Çlirimtarët e lirisë.
Thonë të duam njëri – tjetrin
Sepse gjaku s’bëhët ujë,
Mos gjykoni me inate
Për pak gjë mos bëni bujë!
Në trung kombi mos ngarkoni
Gurë e strese hierarkie,
Kapni frerët me durim
Dhe me dije urtësie.
Se s’të lë kjo tokë e lashtë
Të ngresh kokën mbi çati,
Kemi dhënë, mjaft kemi dhënë
Për të shtrenjtën liri!…
JA ÇFARË NDAN QYTETIN TIM
Ja çfarë ndan qytetin tim
Është ky lum me plot magji,
Ku dikur e hidhnim grepin
Me plot sharm e dashuri.
Ku dikur kalonim lirshëm
Përmbi urën gurë mbi gurë,
Dhe nuk ndihej
As që flitej
Se ndoj herë do bëhëj mur.
Se do bëhën therrë murrizi
Qindra ara andej lumi,
Mijëra djepa do braktisen
Fëmijët ku i zinte gjumi.
Do largohen përgjithmonë
Gjysherit tanë me djem e nipa,
Të mos kthehen asnjëherë
Andej shpati rripa-rripa.
Kush ka thënë
Kush ka menduar
Se një ditë do e kapin iken,
E t’përmallshëm mbi ndërtesa
T’shikojnë vendin ku u rritën.
Përmbi majet tekanjoze
T’i fryj hundët Car Llazari,
Ti shkretnojë tokat pellazge
Çdo armik që vjen i pari.
Të shikojmë nga largësia
Si vë gurë një çergashxhi,
Pak ngapak të vjen drejt jugut
me arushë e tupanxhi.
