Nexhat Halimi
Qielli qe i trëndafiltë mbi Dumnicë.
Rëndom dita zgjohej e këtillë, mes flakës e trëndafilit. Në këtë hapësirë të shtohej afshi për të ikur në mal me bagëtinë, t`i përjetosh tufat e dritës ngjyra-ngjyra nga përvidhen mes degësh e gemash. E nisa bagëtinë ndërsa ende bënin gjumë fqinjët. Nëna më dha ca bukë e djathë e ndërrova hapat për te Kroi i Kishës. Për të arritur duhej ecur përgjatë Rrahut të Kalanicave, të cilat kaq herët mbusheshin me ritmet e të rënat e forta të Ramë Hasanit në thellësi të tokës, për të nxjerrë gurë, të cilët kishin formë të kalanicave, për çfarë dhe e kishte marrë emrin e tërë kodra. Te Puset e Halimit, me tufën e vet, m`u bashkua dhe një bareshë. Ecnim afër me të, në heshtje. Nuk flisnim e brenda vetes ndieja një kënaqësi të çuditshme.
– E kujt je ti, – mora forcë t`i thosha.
– E Vërshefcëve, – foli pa më shikuar. Ecëm udhë e udhë kodrës së Kalanicave pa folur asnjë fjalë tjetër. Ajo herë – herë tinëz më shikonte, siç bëja dhe unë.
– Pse më shikon, – fola në vete. – Ndoshta nuk e kam larë mirë fytyrën, apo diçka tjetër.
Më shikoi prapë e unë përjetova për të dytën herë dritën e mëngjesit.
– Qenke vajzë e bukur, – ia bëra e më vërshoi një zjarr i brendshëm. – Faqet i ke të ngjashme me Mollën e Kuqe!
Ajo uli kokën. E heshtur. I thirri bagëtisë e pak-pak eci mes tyre. Mbeta për ca kohë në një hamendje të madhe. Çfarë të keqe bëra. E shikova nga prapa tek ecte me bagëtinë dhe hetova një bukuri të rrallë te ajo. E zbrita bagëtinë time – delet e buallicat, te Kroi i Kishës. E pastaj eca ngadalë, të afrohem te mixha Ahmet. Ai e kishte mbështjellë duhanin kaçak e më priste. E qiti eshkën në strall dhe shkrepi disa herë me uror. Eshkën e ndezur e ngjiti për duhanin e pështjellur dhe e tërhoq tymin nga duhani.
Dolën e ikën jashtë gojës së tij fjollat e para të duhanit. Mua më pëlqente për çudi era e duhanit dhe e eshkës. I kisha treguar për këtë e ai më priste t`i afrohem për ta ndezur duhanin me eshkë.
– Çfarë u vonove, – më shikoi, duke e vënë eshkën në strall dhe pastaj i ra gurit tri apo katër herë me uror.
– Jo, asgjë, – ia bëra e mendja më iku te ajo vajza, që m`i la fjalët në gjysmë.
Kroi pranë nesh pikonte pikë-pikë, nën një gur me një sipërfaqe te madhe, rrëzë Kodrës. Kjo bënte uji të rridhte gjithnjë me një ftohtësi të njëjtë, verë e dimër. Ika, piva ujë në krua dhe qëndrova pak larg mixhës Ahmet. Mendja gjithnjë më rrinte te ajo vajza, të cilës faqet i ngjanin në Mollën e Kuqe, prej nga para armës serbe ishin tërhequr të afërmit e mi kohë më parë. Qe kjo një ditë e njëjtë me ato paraprake, me të vetmin ndryshim, ndërrimin e disa fjalëve mes meje e asaj vajzës, te e cila më rrinte mendja e më trokiste zemra. Çfarë ndodhte me mua kaq papritur dhe në mënyrë të befasishme.
– Çfarë ke, pse ik nga unë, – më tha me zë nga larg mixha Ahmet.
– Jo, asgjë, – ia ktheva e eca t`i afrohesha prapë. Hetova të jetë zgjatur hija dhe shikova përgjakjen e qiellit mbi Lugun e Mollës, mbi gjembishte e në Rogat e Verdha. Jo shumë larg qe brezi kufitar me ata që na kishin ndjekur nga trojet tona të vjetra e tash vetëm në heshtje i kujtonim.
-Është koha ta nisim ngadalë bagëtinë për në shtëpi, – tha mixha Ahmet.
-Herët është, – ia bëra dhe shikoja pjesë të caktuara të Kodrës së Kishës përballë. Ai mori tarçukun, e vuri kalaqafë, e i bërë dyfish nisi të ecte para bagëtisë. E ndoqa prapa ndërsa ngjitej Kodrës së Kalanicave e prisja ta shihja atë vajzën e mëngjesit.
– Ti mos u vono shumë, – ktheu kokën e më tha nga larg.
– Kupton.
– Po, po… Mos u merakos, – iku zëri im në ajër.
Binte muzgu. Me një ngjyrë të kuqërremtë prekte herë –herë rreth udhës nga ecja me bagëtinë. Papritur, para meje u shfaqën dy silueta të familjes së Vërshefcëve. Ndjeva një dridhje të thellë në vete. Pse, çfarë kërkojnë ata në këtë kohë këtu. Ndoshta do t`u ketë folur ajo vajza për fjalët e thëna në mëngjes. Më kaploi dridhje e thellë. Te një shkurre, ndala frymën e gjysmë i humbur do të gjendem i shtrirë në tokë. Ata kaluan ndërsa mua ai shtrëngim i papritur nuk më lironte fare. Kaloi kohë e gjatë nga merrja frymë rrallë dhe me gjysmë mushkërie. Mos ata më kërkonim mua, të kërkonin të mos e gërgisja ndonjë herë tjetër vajzën.
I mbylla sytë, të mos i shikoja nga më shfaqeshin para, të mllefosur… Ata ikën, kaluan pranë meje pa iu bërë përshtypje fare, ndërsa mua symbyllur në krijohej spektër ngjyrash të kuqërremta. Pak nga pak, më kishte mashtruar gjumi. Ecja një fushe me asfodela e ajo vasha më vinte përkrah. Buzëqeshte. Përnjëherë këtë pamje të bukur, të ngrohtë e prishi një tis i errët, më doli para një gjarpër i madh e ia plasa vajit. Lotët më rridhnin krua nga sytë. Dënesja e piskatja…Tashmë qe natë. Bagëtia kishte ikur në shtëpi e unë – i vetëm, në mes të malit. Ia plasa prapë vajit, i mbytur në frikë.
Qava e qava e qava. Kot.
Thirra e thirra e thirra. Kot.
Vetëm zëri im dhe gjethet e malit lëviznin. Heshtjen nuk e thyente askush. Mendoja, më afrohej ndokush, me thikë të përgjakur në dorë, më sulmonte e nuk gjeje mënyrë për t`u mbrojtur. Thirra dhe nisa të qaja përsëri. Atëherë, për herë të parë, dëgjova të vinte dikush. Ndoshta afrohej vrasësi, mendoja.
E dëgjova prapë nga ecte, pa folur. Shkelte gjithnjë nga unë. Ia ndieja frymën nga afrohej. – Kush je ti, – i thirra me lot ndër faqe. Ai qeshi. E dëgjova të qeshte e më pastaj më tha.
– Isaku jam, Dre`. Nuk ke pse frikësohesh. Më erdhi fare afër e m`i përkëdheli flokët. – Unë kthehesha në shtëpi e të dëgjova nga qaje në dënesje. Pse je frikësuar? Pse nuk ka ikur në shtëpi? Mali është i rrezikshëm dhe flasin se çdo mbrëmje nga Përroi i Zi del një burrë me xhemper të zi e thikë në dorë. E sulmon secilin që frikësohet.
Isaku e kishte shtëpinë thellë në pyll. Në Repajë. Qe në kthim nga qyteti për në shtëpi dhe papritur do të më ketë dëgjuar nga qaja. Pa frikë qe afruar dhe tash qëndron para meje. E shikoja. E njihja mirë. E prapë dridhesha. Frika më kishte hyrë në palcë.
– Më ka kotur gjumi pak para perëndimit të diellit. Bagëtia kanë ikur dhe nga shtëpia ime askush nuk ka të vijë e të më kërkojë. Babai… – flisja, – punon në Prishtinë. Nëna nuk mund të dalë të më kërkojë. Ka fëmijë të vogël…
– Pse m`i thua këto. Më janë të qarta të gjitha, – foli ai. – Ec të shkojmë te shtëpia ime!
– Jo, dua të më kthesh në shtëpi. Nëna është merakosur shumë për mua!
– Ashtu është, – tha. E theu udhën e më nisi për në shtëpi. Ai më njihte mirë. Kaq herë më kishte dërguar deri në shkollë dimrit ndërsa fërfëllizat e kishin humbur udhën e ai, më i madh se unë, më tërhiqte nga është ajo. Ma kthente kapelën e futur në kokë prapa dhe vetëm nga më printe ai mund të ecja. Në asnjë mënyrë tjetër. Ecja tërësisht i udhëhequr nga ai. Nëna e uronte për këtë gjë.
– Ja, – tha. – E sheh dritën në dhomën e shtëpisë sate. Të presin, – më la afër shtëpisë e vetë iku, me një buzëqeshje të ngrohtë. Unë e ndjeva lirimin e brendshëm nga e shikoja të largohej në natë, pa frikë.
– Pse ik, – ia bëra. – Pse nuk rri!
– Më presin në shtëpi dhe mua! – tha e iku.
