Klajd Kapinova
Kjo nuk eshte ndonji shprehje e re. Ka shume udhetare europiane, studiues te huaj qe per shqiptaret kane bere percaktim jo te kendshem per ne, nisur nga disa faktore qe ata i dijne vete.
Në Shqipëri gjenden më shumë se 50 shpella, të cilat dallohen për vlerat e tyre historike mijëravjeçare. Shumica prej tyre janë subjekte të legjendave të ndryshme, të cilat i përshkruajnë ato si vende të banuara nga krijesa mitologjike, ose si vend-strehime shqiptare.
Ne, shqiptaret gezohemi dhe bejme hartime e poezi jargavitese, simpoziume nese dikush nga te huajt na lavderon per te na bere qefin.
Ne kohen e komunizmit, per shume dekada linder te partive fantazem dhe terroriste komuniste si Zheo Amazonas nga Brazili, etj., nga kontinenti i Afrikes, Azise, Amerikes Latine, vinin dhe benin pushimet me nga 6 muaj, ku hartonin plane per te shkaterruar kapitalizmin dhe kampionin e demokracise boteroee ne SHBA dhe Europen Perendimore.
Dulla, i mbante me dollare dhe me napolonat qe ua kishte sekuestruar (marre forcerisht) familjeve fisnike tregtare apo zotnive shum te pasun shkodrane…
Ne Shqipni ka ardh edhe kryeterroristi Che Guevara fytyra e te cilit sot eshte fotografi nderi ne koridoret komuniste te Parlamentit Europian (e kam pa me syte e mi), qe drejtohet nga Bashkimi Europian Komunisto Socialist, ku shtetet “vellezer” ose “motra” (meqenese mbarojne ne germen A) si: Turqia, Shqiperia dhe Bosnja, duan te integrohen. Turqia ka 50 vjet qe nuk e lejojne me hy si Kali i Trojes ne Bashkimin Europian dhe perfundimisht ia kane djegur letrat kredenciale…
Mos u irritoni kur t’i lexoni keto rreshta, qe mund te mos jene te embla per ju lexues.
Ne nje fare menyre Kryeministrja e Serbise ka te drejte ne aspektin natyror fiziko gjeografik ku gjenden dhe jetojne edhe sot shqiptaret.
Ta marrim me qetesi e dashuri, sikurse thote kryehajduti i nderuar i Shqiperise nji fare Ilir Meta.
Nese e shikojme harten fiziko gjeografike te Shqipnis, del se 3/4 e territorit te saj eshte zone kondrinor e malore dhe pjesa tjeter reliev fushor.
Keshtu, sipas hartes qe mund ta shikoni edhe ju ne shtepite tuaja ose ne Google Earth, del se ne kemi 4 njesi (rajone) te medha natyrore fiziko gjeografike:
1. Krahina Malore Veriore (ku perfshihen Alpet e Shqiperise (Perendimore dhe Lindore)).
2. Krahina Malore Qendrore.
3. Krahina Malore Jugore (ku perfshihen edhe Gropat Juglindore).
4. Ultesira Perenimore (qe fillon nga Ultesira e MbiShkodres perfshine ate te Nen Shkodres dhe vazhdon deri ne fund ne Gjirin e Vlores, ku nodhet edhe fusha me te njejtin emer.
Nga Krahina Malore Veriore vlen të veçohen Alpet Shqiptare që shquhen për kontrast të madh midis maleve të larta dhe luginave të thella.
Rreth 30 maja malesh ndodhen mbi 2 500 m mbi nivelin e detit. Ndër luginat dallohen sidomos lugina e Valbonës dhe ajo e Thethit.
Krahina Malore Qendrore nuk është aq kompakte sa ajo veriore, por e ndarë në disa masive malore, si: Vargu i Korabit, Malet e Lurës, Malet e Skënderbeut etj.
Këto male ndërpriten nga lugina të ndryshme. Krahina Malore Jugore arrin deri në detin Jon në jug dhe është e copëtuar në disa vargje malore dhe lugina lumore.
Vend të veçantë në të zë riviera shqiptare, e cila shtrihet nga Gjiri i Vlorës deri në Butrint në jug.
Përgjatë bregdetit Adriatik, në perëndim të vendit shtrihet Ultësira Perëndimore e Shqipërisë me gjatësi nga veriu në jug rreth 200 km dhe me gjerësi nga perëndimi në lindje, deri ne 50 km.
Kjo ultësirë përbën ultësirën më të madhe në pjesën perëndimore të Ballkanit dhe është rajoni më i zhvilluar ekonomik i Shqipërisë.
Duke u nisur nga lartësia mbi nivelin e detit, dallohen: relievi i ulët, i mesëm dhe i lartë. Relievi i ulët shtrihet nga niveli i detit, deri në 200m mbi këtë nivel.
Ai përfshin fushat dhe kodrat e ulëta pranë brigjeve detare të Adriatikut e Jonit dhe përgjatë sektorëve të mesëm të luginave lumore. Relievi i mesëm shtrihet nga 200 deri ne 1000m mbi nivelin e detit.
Ai ka shtrirjen më të madhe dhe përfshin: kodrat, gropat, fushëgropat dhe luginat kryesore. Relievi i lartë shtrihet 1000 m mbi nivelin e detit dhe përfshin malet dhe sistemet malore.
Pjesa më e madhe e këtyre maleve ka lartësi deri në 2000 m. Malet me lartësi më të madhe se 2000 m kanë shtrirje të kufizuar
Deri ne vitin 1990 rreth 95% e popullsise se Republikes se Shqiperise ka jetuar ne zonat malore dhe kodrinore dhe 15% ne zonat fushore.
Po ashtu ne fillim te vitit 1900 analfabetizimi i popullsise shqiptare ka qene ne masen 97%, ku qytet ne forme katundesh kane qene me gishta te rralla ne numer.
Sot, dendësia e popullsise është 97 banorë/km2, ku shume shtete te Europes dhe SHBA e kane disa fish me te larte se ne…
Gjithashtu sot ne vitjn 2019, vlen për t’u theksuar se popullsia që jeton në zonën urbane e tejkalon atë të zonës rurale me 6.8%, ku 53.5% e popullsisë jeton në zona urbane dhe 46.5% në zona rurale, kur te gjithe shtetet e Europes popullsine rurale e kane 2-3%, dhe ne keto “fshatra” jetojne njerezit me te pasur te shteteve te tyre qe duan qetesi larg zhurmave te qyteteve metropolitane…
Ne krahasim me popujt e tjere te Ballkanit, popullsia shqiptare kane qene shume e varfer nen pushtimin e gjate colonial islam otoman, sa qe trevat tona ishin kthyer ne shtojce te Perandorise ne fjale, dhe shqiptaret nuk kishin shtetesi shqiptare por otomane sepse ishin pjese e administrates otomane.
Osmanet nder shekuj nuk kane lejuar shqiptaret te mesojne gjuhen shqipe dhe ne kete menyre kultura dhe dituria per historine dhe lashtesine e trojeve tona nuk ka qene e njohur nga banoret.
Ne katunde dhe zonat e thella malore shkollat nuk kane ekzistuar deri vone dhe ne kete menyre logjika eshte e thjeshte se kultura ka qene e vobeket tek banoret shqiptaret kane pasur mangesi ne mesimin e dijeve te kohes.
Perjashtim ketu bejne disa qytete si Shkodra, Korca, Durresi etj. Jemi i vetmi vend ne bote qe ne Kongresin e Lushnjes te vitit 1920, caktohet apriori ne menyre absurde katundi i Tiranes si kyeqytet i vendit pa asnje histori qysh nga lashtesia. Edhe kete katund thuhet nga akademiket trushperlare te Tirones se kuqe se kete qender banimi i themeloi kryekomandanti otoman Sulejman dhe per nder te tij ne nje lagje te qytetit i eshte ngritur nje permendore.
Ky mashtrim mediatik dhe propagandistic qe po behet sot per llogari te erdoganizmit dhe baba dovletit bie poshte, sepse Tirana ka themele apo rrenoja te mbetjeve arkeologjike, ku shquhet kjarte kultura helenike dhe romake, ne nje kohe qe osmanet ishin ne Mongoli dhe shikonin andrra ne beze…
Kjo prapambetje e trojeve te Arberise eshte per faj te kohes se gjate te kolonizmit nen pushtimin barbar otoman, pasojat e se ciles do ti ndjeme edhe disa shekuj me vone.
Shikoni shtet e Bashkanit te cilat te gjitha kane qene nen harten pushtuese te Perandorise Islame Otomane. Ata te gjithe jane shtete me te zhvilluara ne te gjithe drejtimet se sa ne.
Duam apo nuk duam ne, une, ti, ai, ajo, ne, ju, ata, ato, serbet, greket, rumunet, maqedonasit, sllovenet, bullgaret, etj., ishin dhe mbeten ashtu si para dhe mbas pushtimit barbar islam otomane, kurse ne shqiptaret i shebyem Turqise per te shtypur tokat tona per shekuj me radhe.
Per Perandorine Kalifatiste Osmane arriten te behen si drejtues te larte mbi 39 vezire (kryeministra) shqiptare ose me origjine shqiptare, ku pjesa me e madhe e tyre kane bere krime per llogari dhe ofiqe apo dekorata te Perandorise se ciles i kane sherbyer si qej besnik.
Mos te harrojme edhe faktin tjeter historic se kryekoamndanti i Jenicereve (famkeq qe benin krime te perbindshme kudo qe shkelnin ne Ballkan dhe Afriken e Verut) apo Gardes Speciale (sikurse Gestapo dhe trupat special SSS te kohes se nazismit gjerman) ishte shqiptar dhe 70% e trupave te tij ishin shqiptare…
Kur xhonturqit edhen ne pushtet deputet “shqiptare”, qe nuk dinin asnje fjale shqip por flisnin persisht (sikurse ishin vellezerit Frasheri etj.) mbeten bythzbuluar, te hedhur ne rruge si limona te shtrydhur, sepse xhonturqit i hoqen te gjithe shqiptaret postet dhe Parlamenti i tyre i ri, duke mos u dhene te drejten per tu rizgjedhur. Kur e pane se mbeten pa asgje, atehere keto paloshqiptare te otomanizuar u kthyen ne kasollet e tyre ne Shqiperi e Kosove.
Presidenti laik dhe reformator i Turqise Moderne, me ide pro Perendimore shqiptari sybojqiell Mustafa Qemal Ataturku, duke njohur karakterin telperdredhur te shqiptareve gjate kohes se zeze, qe sherbyen ne Perandorine Osmane, nuk i ofroi atyre asnje post qeverisis…
Kaq per sot si fillim!…
