FRIDA KAHLO
1907 – 1954
Frida Kahlo de Rivera (Shqiptimi spanjisht: [ˈfɾiða ˈkalo]; 6 korrik, 1907 – 13 korrik, 1954), lindur si Magdalena Carmen Frieda Kahlo y Calderón, ishte një piktore dhe poete meksikane…
PA TINGUJ
Hyja dhe zbrisja jashtë kohe në rropullitë tokës,
ku “mikia ime imagjinare” më priste përherë.
Nuk e mbaj mend pamjen ose ngjyrën e saj.
Por mbaj mend gëzimin e saj – ajo qeshte shumë.
Pa tinguj.
Ishte e shkathët dhe vallëzonte
sikur të mos kishte asnjë peshë.
E ndiqja në çdo lëvizje të saj dhe i tregoja,
shqetësimet e mia sekrete, ndërsa ajo kërcente.
Çilat? S’i mbaj mend.
Por ajo i dinte nga zëri im të gjitha gjërat.
Kur kthehesha në dritare, hyja
në të njejtën derë e vizatuar mbi qelq.
Kur? Sa kohë qesh me të? Nuk e di
Mbase një sekondë ose mijëra vjet … isha i lumtur.
Mbyllja derën me dorë dhe zhdukesha.
Vrapoja me sekretin tim gëzimin tim
në cepin më të largët të oborrit të shtëpisë time,
dhe përherë në të njëjtin vend,
nën një pemë qitroje, bërtita dhe qeshja.
E habitur se qesh e vetme me lumturinë time të madhe
dhe me kujtiin kaq të gjallë të vogëlushes.
Kanë kaluar 34 vjet nga që kur e kam jetuar
atë miqësi magjike dhe sa herë që e kujtoj,
atë ajo ringjallet dhe rritet,
gjithnjë e më shumë brenda botës sime.
NATA IME
Letra që nuk iu dërguar kurrë
Diego Riveras nga Frida Kahlo
Nata ime është pa hënë.
Nata ime ka sy të mëdhenj
të cilët ngulen mbi një drite gri që filtrohet në dritare.
Nata ime qan dhe jastëku bëhet i lagësht, i ftohtë.
Nata ime është e gjatë e tendose e drejt një pafundësie të pasigurt.
Nata ime më nxiton në mungesën tënde.
Të kërkoj, kërkoj trupin tënd të pafund, pranë timit,
frymën tënde, erën tënde.
Nata ime më përgjigjet: bosh; nata ime me ftohtin
dhe vetminë.
Po kërkoj një pikë kontakti: lëkurën tënde. Ku je ?
ku je ? Kthehem në të katra anët, jastëku i lagësht,
faqja ime ngjitur mbi të, flokët e mi të lagur mbi tëmtha.
Jo është e pamundur që ti të mos jesh këtu.
Mendja ime endet, mendimet e mia venë e vijnë e mblidhen,
trupin tim s’mund ta kuptoj. Trupi im do të të pëlqente.
Trupi im, kjo zonë e gjymtuar, do donte të harrohej
për një çast në ngrohtësinë tënde,
trupi im pretendon disa orë qetësi.
Nata ime është një zemër e rrëgjuar në një zhele.
Nata ime e di që do të doja të të shikoja,
të ndiqja me duar çdo kurbë të trupit tënd,
të njoh fytyrën tënde dhe ta përkëdhelja.
Nata ime më mbyt në mungesën tënde.
Nata ime përpiqet prej dashurisë,
ajo që kërkoj të argumentoj,
por që përplaset në muzg, në çdo fibër timen.
Nata ime do të doja të të thërriste por ajo s’ka zë.
Pra do donte të të thërriste dhe t’ë shrëngohej me ty
për një çast të harronte këtë kohë që masakron.
Trupi im nuk mund të kuptojë.
Ai ka nevojë për ty aq sa dhe për mua,
ndoshta mund të jetë aq thellë,
unë dhe trupi im, ne formojmë një të tërë.
Trupi im ka nevojë për ty, shpesh ti gati më ke shëruar.
Nata ime gërmon derisa nuk të ndjej më mishin dhe ndjenjën
që bëhet më i fortë, më akut, pa substancën materiale,
nata ime më djeg me dashuri.
Është ora katër e tridhjetë e mëngjesit.
Nata ime po më rraskapit. E di që më ka marrë malli
dhe e gjithë errësira e saj nuk mjafton për ta fshehur
këtë dëshmi që shkëlqen si teh në errësirë,
natën time do doja të kisha krahë të fluturoja deri tek ti,
të mbështjellja në gjumë dhe të të ktheja prapë te vetja
Në gjumë do të më ndjeje afër dhe pa të zgjuar
krahët e tu do të më shtrëngonin.
Nata ime nuk sjell këshilla.
Nata ime mendon për ty, si një ëndërr me sy hapur.
Nata ime pikëllohet dhe humbet.
Nata ime thekson vetminë time, të gjitha vetmitë.
Heshtja e saj dëgjon vetëm zërat e mi të brendshëm.
Nata ime është e gjatë, e gjatë, e gjatë.
Nata ime do frikësohej se mos dita s’dukej më,
por në të njëjtën kohë nata ime ka frikë nga dukla e saj,
sepse dita është një ditë artificiale në të cilën çdo orë vlen
dy herë më shumë dhe pa ty, vërtet s’jetohet më.
Nata ime pyet nëse dita ime duket si nata ime.
Që do shpjegonte natën time si kohë dhe ditë.
Nata ime dëshiron t’më veshë e t’më shtyjë
që unë të shkoj të gjej njeriun tim.
Por nata ime e di se ajo që ata e quajnë çmenduri,
nga çdo rend, mbjell çrregull, është e ndaluar.
Nata ime pyet veten se çfarë nuk është e ndaluar.
Nuk është e ndaluar të bëshesh një trup me trup me të, këtë e di ajo,
por irritohet kur sheh një mish të bërë trup
më vete në buzë të dëshpërimit. Një mish s’është bërë
për t’u martuar me asgjënë. Nata ime të do ty
deri thellë brenda vetes,e rrezonon prapë me timen.
Nata ime ushqehet me jehona imagjinare.
Ajo mund ta bëjë. Unë, dështoj
Nata ime më vështron. Shikimi i saj është i qetë
dhe i bën insinuatë vetes në çso gjë.
Nata ime do donte që ti të ishe këtu për të insinuar veten
edhe brenda vetes me ëmbëlsi.
Nata ime të pret, trupi im të pret.
Nata ime do donte që ti të pushoje në zgavërr
të shpinës sime e unë të pushoja në zgavrrën tënde.
Nata ime do donte të ish spektatore e kënaqësisë sime dhe kënaqësisë tënde,
që të t’shihte dhe t’më shikonte me të dridhurat prej kënaqësisë.
Nata ime do donte të shihte pamjet tona
dhe ne i kemi pamjet tona plot dëshirë.
Nata ime do donte të mbante në duar çdo spazëm.
Nata ime do të bëhej e ëmbël.
Nata ime ankohet në heshtjen e vetmisë së saj
në kujtimin pët ty,
Nata ime është e gjatë, e gjatë, e gjatë.
Humbet koka, por s’mund t’largojë imazhin tënd
nga unë,s’mund ta davarit dëshirën time.
Po vdes sepse nuk je këtu dhe ai po më vret mua.
Nata ime të kërkon vazhdimisht, trupi im nuk arrin
të konceptojë që të na ndaj ndonjë rrugë
ose çfarëdo gjeografie.
Trupi im bëhet i marrë prej dhimbjejes
sa të mos mund të jeni në gjendje
të njihni figurën tuaj ose hijen tuaj
në zemër të natës.
Trupi im do donte të të përqafonte në gjumin tënd,
trupi im do donte të flinte në mes të natës
dhe në atë errësirë të zgjohej me përqafimin tënd.
Nata ime ulërin dhe luan velat, nata ime përplaset
me heshtjen tënde, por trupi yt mbetet askund
ku mund të gjendet.
Më mungon shumë, aq shumë.
Fjalët tuaja, ngjyra jote. Dielli së shpejti do të lindë.
Qyteti i Meksikës, 12 Shtator 1939
Përktheu: Faslli Haliti
