Nga Aurel Dasareti, USA, ekspert i shkencave ushtarake-psikologjike ([email protected])
Kur rregullat normale shoqërore zhduken, kur ndalimi nuk është më pjesë e normës, vijnë abuzimet, vrasjet, vjedhjet dhe kushtet ku çdo individ vepron për përfitimin e tij.
* * *
Përdhunimi seksual në luftë ka ndodhur për sa kohë që njerëzit kanë luftuar, por ka pasur një kthesë në luftën e Ballkanit. Sulmi seksual në luftë është një përzierje e një arme për të poshtëruar, një “shpërblim” për ushtarët dhe hakmarrje. Kjo është një lloj arme që nuk është ndjekur penalisht para 20 viteve të fundit.
* * *
Për të dhunuar seksualisht sistematikisht është një armë shumë e lirë krahasuar me armët e tjera të luftës. Pikturat e vjetra dhe vizatimet e shpellave tregojnë gratë duke u përdhunuar në luftë. Përdhunimi ka qenë një lloj simboli i brutalitetit të luftës. Por në Bosnje dhe Kosovë, kishte papritmas elemente politike, ishte pjesë e spastrimit etnik që e kryen barbarët serbo-çetnik.
Përdhunimi si një armë në konfliktet e armatosura
Dhuna seksuale në luftë ka qenë prej kohësh një armë për kontrollin e një popullsie duke shkaktuar turp mbi ta dhe sanksione të tjera sociale. Kjo është rrallë në lidhje me epshin, dhe më shumë rreth shprehjes së fuqisë dhe krijimit të frikës që mund të paralizojë një popullatë të tërë. Viktimat e dhunës seksuale shpesh përjashtohen nga familja dhe komuniteti lokal për shkak të turpit. Gratë humbasin punën dhe shkollimin. Shoqëria e pranon në heshtje dhunën seksuale për shkak të turpit, por edhe për shkak të një sistemi ligjor që nuk i mbron ato.
Një sistem ligjor jofunksional lejon që dhuna seksuale në konflikt të përsëritet në të gjitha konfliktet botërore. Kështu shohim se dhuna seksuale është një problem global që prek të gjithë njerëzimin, jo vetëm gratë. Prandaj, mbrojtja e grupeve të cenueshme gjatë luftës është e rëndësishme në çdo luftë për barazi. Ndikon në gjendjen shpirtërore të një zone, dhe kufijtë se çfarë ndjehet si e drejtë dhe e gabuar. Sa është e përhapur dhuna seksuale në luftë ndryshon nga konflikti në konflikt. Por ndodh pothuajse në gjitha luftërat ku popullata civile kryesisht vjen në kontakt të ngushtë me luftëtarët.
Shkatërruese për shoqërinë
Dhuna seksuale ka pasoja të mëdha për një shoqëri dhe krijon probleme jashtëzakonisht komplekse. Personi që ekspozohet, padrejtësisht bëhet i degraduar dhe shpesh dëmtohet fizikisht, por gjithashtu ndikon në shëndetin riprodhues të një shoqërie. Në disa shoqëri është kaq e turpshme sa që askush nuk dëshiron më fëmijë me gratë më pas. Ky është një gjenocid i ngadaltë dhe i shpalosur, sepse njerëzit thjesht nuk riprodhohen më pas.
Shumë përballen me hakmarrje
Efektet psikologjike të përdhunimit në luftë janë parë shpesh në gjeneratat që vijnë pas, edhe pse ata vetë nuk e kanë përjetuar luftën.
Dhuna seksuale është një nga efektet më negative në njerëz. Kjo është një armë efektive që të dy individët dhe grupet mund të përdorin për të demonstruar fuqinë. Ushtrimi i dhunës në lidhje me seksualizmin shpesh lidhet me turpin dhe stigmatizimin. Dhe, shumë prej tyre (viktimave) nuk priten me mirëkuptim dhe përkrahje, por me hakmarrje.
Ne e dimë se abuzimi si armë ka pasoja negative për gjeneratat që faktikisht nuk kanë përjetuar luftë. Problemet mentale dhe trauma ndikojnë në mënyrën se si jeni si prind. Shumë prej tyre (të përdhunuarve) nuk duan të flasin për atë që ka ndodhur me ta.
Ky nuk është problem shëndetësor ose problem i grave, ky është një “problem i njeriut” në masën se janë burrat që dhunojnë në konfliktet e armatosura. Mund të jetë në lidhje me porositë, por gjithashtu mund të jenë eprorët që nuk i dënojnë ushtarët, që kjo të ndodhë. Prandaj, mjetet më të rëndësishme parandaluese janë që ky akt barbar antinjerëzor të ndiqet penalisht. Luftimi i abuzimit seksual ka të bëjë me parandalimin e njerëzve që të bëhen dhunues seksual.
Abuzimi si një strategji
Herë të tjera, sulmet seksuale janë vënë qartë në sistem. Sulmi seksual ndaj grave është një armë. Ju e ndëshkoni si gruan ashtu edhe burrin. Nderi shpesh lidhet ngushtë me gratë dhe të drejtat e tyre. Abuzimet seksuale shpesh përfundojnë prapa skenës (nuk folët shumë për to) kur shumë njerëz humbasin jetën e tyre në luftë. Deri në dy milionë femra gjermane u përdhunuan kur rusët e morën mbizotërimin gjatë dhe pas Luftës së Dytë Botërore. Pothuajse 240,000 nga këto gra u vranë pastaj. Kur lexuat për këtë?
Njerëzit kthehen në numra nëse abuzimet janë mjaft të mëdha.
Spastrimi etnik
Gjatë luftës në Bosnje (1992-1995), përafërsisht 50.000 gra-vajza boshnjake (myslimane) u përdhunuan nga serbët. Aktivistët lokalë nga Ballkani raportuan për kampet e përdhunimit, ku qëllimi ishte për të bërë shtatzënë gratë kroate dhe myslimane me meshkujt barbarë të fëlliqtë serbo-çetnik. Për çdo rast, flasim për dhunën seksuale si pjesë e spastrimit etnik. Në një shoqëri patriarkale, ku fëmijët do të marrin përsipër etninë e babait të tyre.
* * *
Gjatë luftës në Kosovë (28 shkurt 1998 – 11 qershor 1999) pothuajse 1 milion shqiptarë u dëbuan nga territoret e tyre etnike, u vranë 17.000 civilë shqiptarë, ndërkaq janë zhdukur më tepër se 6.000 tjerë. Sikur kjo të mos mjaftonte, përafërsisht 20.000 gra shqiptare u përdhunuan nga qelbësirat barbare serbe-çetnike. Pastaj, shumë prej tyre edhe u vranë, u dogjën për së gjalli dhe masakruan me thika duke ua nxjerrë nga trupi organet për së gjalli në mënyrën më groteske-çnjerëzore, që kombet e civilizuara as që munden ta paramendojnë.
* * *
Por shqiptarët harrojnë shpejt kur dëmtohen nga të huajt. Bashkëkombësin e vet e vrasin për çështje banale.
Vitet e fundit, presidenti tradhtar-bërllok i Kosovës, i zgjedhur nga vetë shqiptarët, që edhe sipas një profesori shumë të njohur nga diaspora “pjellin gjithmonë tradhtarë në krye të politikës”, mundohet që me çdo kusht t`ia dhurojë armikut pjesën më të begatshme të Kosovës, si kundër-shpërblim për të shpëtuar prapanicën e vet nga gjykata speciale. Dhe jo vetëm kjo, ai me gjysmën e buxhetit të Kosovës ka financuar autorë të huaj t`ia qëndisin biografinë me shkarravinën prej disa qindra mijë faqeve, kinse është burrështetas, edhe atë modern e jo mahi.
Kremtuam Pashkët, Natën e Shenjtë të Ngjalljes së Jezu Krishtit. Më shkoi mendja edhe te ringjallja e këshilltarit dhe mikut të madh të Hashim kastravecit dhe Ramë dordolecit, Baton Haxhi Qamilit, të cilin e vranë serbët gjatë luftës por e ringjallën pas luftës.
E pabesueshmja është e vërtetë, Baton Haxhi Qamili u kthye nga varri. Aleluja!
Prandaj ky spiun i Stanishiqit këtë mrekulli e feston me tre gishtërinj. U ngjallë për të na treguar (vërtetuar) fytyrën e tij të vërtetë prej maskarai.
* * *
Shqiptarët e trojeve dhe diasporës kanë nevojë thelbësore për të ruajtur vetëdijen e tyre kolektive. Jeta tkurret (pakësohet) ose zgjerohet në lidhje me guximin tonë.
