Shkruan: Isak A H M E T I
Pak vite pas Luftës së Kosovës(1999), përkatësisht me 2004, Sabit Abdyli nga Kabashi i Vitisë (i Anamoravës), aktualisht rezident në qytetin e Aucklandit (Zelandë të Re), ka botuar veprën e tij publicistike të radhës me titull: ANKTHI I PRANVERËS ’99. Është kjo një vepër e zhanrit publicistik e shkruar, me dije dhe përkushtim, në formë të ditarit. Siç e kemi thënë edhe në një rast tjetër, Sabit Abdyli, ndonëse tash profesor në pension, nuk ka të ndalur së vepruari dhe shkruari në fushën e letrave shqipe, ai vazhdon të shkruajë dhe botojë herë pas here libra, poezi, prozë, letra, anekdota, etj., që janë të vlere dhe rëndësie të veçantë. Vlen të theksohet se ai, që nga vendosja në Ishullin e largët (29 tetor1999), përveç me shkrime dhe botime në fushën e letrave shqipe:
– Kabashi i Anamoravës, (monografi)
– Ankthi i pranverës ’99 (libër -dokumentar)
– Kohë e lumtur, poezi,
– Bijtë e shqipës në tokën e reve të bardha, prozë, poezi dhe artikuj për Mergatën në Zekandën e Re
– Na Kabashi jem t’ndam nji zjarmi,etj.), është shumë aktiv edhe në organizimin e aktiviteteve artistike ndërthurur edhe me veprimtari për ruajtjen e unitetit, gjuhës dhe traditës kombëtare në mesin e Mërgatës shqiptare në Zelandë të Re.
“ANKTHI I PRANVERËS’99”
Libri”ANKTHI I PRANVERËS’99” – libër publicistik, ditar lufte, i shkruar me dije dhe përkushtim shumë të veçantë, është strukturuar në gjashtë kapituj, si vijon:
KAPITULLI I
– Zezona
– Lufta
– Pranvera e ankthit
– Dëshmi
– “Evropa e rrëzueme,e pusueme”
KAPITULLI II
– Në mes të dy kufinjëve të dhunshëm
– Në Shkup
KAPITULLI III
– Dëshmi të tjera
– Fshati Skifteraj
– Fshati Lugishtë
– Fshati Smirë
– Fshati Sadovinë e Jerlive
– Fshati Mollëkuq
– Fshati Urban
– Qyteza e Vitisë
KAPITULLI IV
– Vdekja e terrorit dhe ardhja e NATO-s
– Kthimi i madh
– Fundi i zezonës
KAPITULLI V
– Kronologji e ngjarjeve: 1999
KAPITULLI VI
– Faqe jete, jetë e bukur(Në vend të biografisë).
Ky libër i autorit në fjalë, siç e ka vënë në dukje edhe recensenti, Fehmi Ajvazi, është dëshmi për kohën dhe brezat(fq.68). Ky autor, tashmë me një përvojë të gjatë jetësore dhe letrare, është jo vetëm një përjetues por edhe një mëtues që është përpjekur personalisht të zbardhë pjesë të procesit tonë kombëtar, siç janë”muajt e Kosovës” ose “bombardimet 78 ditëshe të NATO-s. Si një personazh i gjallë i kohës, autori në fjalë, më këtë libër (me vlera të padiskutueshme), i ka dhënë opinionit tonë një dëshmi të rrallë për kohën…
Duke e lexuar librin në fjalë, që shihet edhe në përmbajtjen e paraqitur të tij, në e kuptojmë të kakuarën tonë, jo të largët, ndryshe: dhembshëm gjithsesi, por siç e thotë edhe recensenti, Fehmi Ajvazi, si një testament i cili zbërthehet për ne, si dhe për brezat që vijnë.Libri në fjalë, tepër i pakët për procesin në fjalë, është një kontribut i çmueshëm dokumenrar – publicistik për labirinthet e dhembshme, disa herë tragjike por edhe heroike nëpër të cilat kemi kaluar jo vetëm si individ, por si shoqëri dhe popull. Fatkeqësisht, sipas autorit, del se ende nuk kemi nxjerrë mësimet e mjaftueshme që i shpalosin proceset, edhe procesi si ky i pranverës së ethëshme dhe të përgjakshme 1999.
Përndryshe librin në fjalë e karakterizon gjuha e bukur, e rrjedhshme, artistike, rrëfimi i gjallë i ngjarjeve që të lënë pa frymë…
