Bota Përpara 2022
Nëse jo, një rregullim i dhimbshëm ekonomik afrohet
NGA HENRI CURR: EDITOR I ECONOMICS, THE ECONOMIST, 8 nëntor 2021
– Përktheu Arben Çokaj
A do të zgjasin forcat stagflacioniste që veprojnë në ekonominë botërore? Gjatë gjithë vitit 2021, bankat qendrore dhe shumica e ekonomistëve kanë thënë se faktorët që shkaktojnë rritjen e inflacionit dhe ngadalësimin e rritjes do të jenë të përkohshëm. Grykat e ngushta të zinxhirit të furnizimit do të zvogëloheshin, çmimet e energjisë do të ktheheshin aty ku ishin dhe punëtorët e botës së pasur që do të qëndronin jashtë fuqisë punëtore – për arsye që askush nuk i kupton plotësisht – do të ktheheshin në punë. E megjithatë, ndërsa viti 2021 i afrohet mbylljes së tregjeve financiare, publiku dhe madje edhe vetë bankierët qendrorë kanë filluar të humbasin besimin.
Dilema me të cilën përballen politikëbërësit është akute. Përgjigja e teksteve shkollore ndaj inflacionit të shkaktuar nga ndërprerjet e furnizimit është ta shpërfillni atë dhe ta lini të largohet vetë. Pse të dëmtohen ekonomitë me norma interesi më të larta, të cilat nuk do të zhbllokojnë portet, nuk do të krijojnë furnizime të reja me gaz natyror ose nuk do t’i japin fund pandemisë? Në vitin 2011, inflacioni në Britani u rrit në 5.2% si rezultat i rritjes së çmimeve të mallrave, por Banka e Anglisë i mbajti normat e interesit të ulëta.
Në zonën e euros, Banka Qendrore Evropiane rriti normat, duke ndihmuar në kthimin e ekonomisë së saj në recesion dhe shumë shpejt u gjend me inflacion shumë nën objektivin e saj. Ashtu si atëherë, inflacioni në vitin 2022 i nxitur nga çmimet e larta të energjisë ka të ngjarë të ulet. (Inflacioni është shkalla e ndryshimit të çmimeve, që do të thotë se edhe nëse çmimet nuk kthehen në nivelet e mëparshme, mjafton që të mos rriten aq shpejt.)