ADA NEGRI
1870 – 1945
Ada Negri (3 shkurt 1870 – 11 janar 1945) ishte një poete dhe shkrimtare italiane.
NËNA PUNËTORE
Në mullirin e leshit, ku zhurma e ashpër
me mërzi, kasafortën e gjërë godet
dhe midis rrotave çjerrëse
mijëra grave u tretet fuqia,
tashmë prej tre dekadash ajo lodhet.
Vrapon, pothuaj, drejt anijes dora e saj nervoze ;
as tjetra dhe as zëri i zhurmshëm
i stuhisë së madhe që i pëlcet përreth s’e tund atë.
Ajo lodhet ndonjëherë – oh, lodhet
dhe dobësohet !
Balli dystohet
dhe ringrihet me persistencë të sinqertë.
GIANNI RODARI
1920 – 1980
Gianni Rodari (23 tetor 1920 – 14 prill 1980) ishte një shkrimtar dhe gazetar italian, i mirënjohur për librat e tij për fëmijë. Ai fitoi Cmimin Hans Christian Andersen në vitin 1970 dhe u dha si autori itailan me i mirë për femijë i shekullit të njëzet.
MURATORI I VJETËR
Kam udhëtuar gjysmën e botës me mistrinë dhe telplumbin,
Unë bëra me duart e mia
njëqind ndërtesa dhjetëkatëshe:
I shoh të gjithë me radhë që këtu
që më përbëjnë një qytet të madh.
Por për vete dhe gruan time të plakur
S’kam veçse këtë kolibe.
Muret e kolibes janë prej druri,
dritaret janë pa qelqe
dhe çati është me kashtë dhe llamarinë
bie shi brenda gjithë kolibes sime.
Nuk e di pse u dëbova.
Nga qyteti që ndërtova,
Kam punuar për të gjithë: mos vallë
ka punuar dikush per mua?
POEZI E NJË POETI ANONIM
FSHATARI
A nuk ke turp që je fshatar?
Dhe fshatari i përgjigjigjet:
psse të kem turp unë që jam fermer?
Turp të kesh ti që nuk je fermer
buka dhe vera me bollëk në tavolinë
ti duhet të falënderosh këto duart e mia.
Është e vërtetë që këto nuk janë duar të bukura
por këto nuk bëjnë kurrë gjëra të shëmtuara,
janë pjekur nga dielli, të zeza dhe me kallo
por këto gëzojnë mburrjen e duarve punëtore
këto punojnë vazhdimisht dhe nuk lodhen kurrë
Vlejnë më shumë se dhjetë duar të bardha.
LUIGI ORSINI
1873 – 1954
Luigi Orsini (Imola, 13 nëntor 1873 – po aty., 8 nëntor 1954) ishte një poet, shkrimtar dhe libretist italian.
MOTORI
Për ty motorët e shpimit
brejnë malet
me forcë
me dhëmb hekuri dhe flake,
derisa të shembet
diafragma ekstreme
me zhurmë katapulte.
Për ty fundosen trapanët
brenda në tokë
për të zhbiruar një pasuri
të padukshme
të burimeve minerale.
Për ty njeriu projekton veten
në dehje
të nxituar
në makinat e fuqishme
përpijnë hapësirën:
dhe të ngopura
me bukuri
dhe rrezik
sfidë me impuls të guximshëm
fishkëllima
e erërave
për t’u zhytur në qiell
duke dëshiruar me shpirt mrekullitë e mitit.
BERTOLT BRECHT
1898 -1956
Eugen Berthold Friedrich Brecht [a] (10 Shkurt 1898 – 14 Gusht 1956), i njohur profesionalisht si Bertolt Brecht, ishte një praktikues, dramaturg dhe poet i gjermanëve të teatrit.
PYETJE NGA NJË LEXUES PUNËTOR
Tebën me Shtatë Porta, kush e ndërtoi?
Ka emra mbretërish, brenda librave.
Mbretërit ishin ata që zvarritën blloqe gurësh?
Babiloninë, e shkatërruar vazhdimisht,
kush e rindërtoi herë atë? Në cilat shtëpi,
të Limës së larë në ar, banonin ndërtuesit?
Ku shkuan atë mbrëmje muratorët kur mboaroi Muri
Madh?
Roma e madhe
është përplot me harqe triumi. Mbi kë
triumfuan Cezarët?
Bizanti i njohur
kishte pallate vetëm për banorët e tij?
Edhe në Atlantidën përrallore
natën kur deti i gëlltiti, mbyteshin duke u kërkuar
ndihmë skllevërve të tyre.
Aleksandri i ri pushtoi Indinë.
Vetëm e pushtoi?
Cezari mposhti Galët.
Nuk kisha vallë me vete as edhe një kuzhinier?
Filipi i Spanjës: qau kur flota
iu fundos. Askush tjetër nuk qau?
Frederick II fitoi Luftën e Shtatë Viteve.
Kush përveç tij, e fitoi?
Një fitore për çdo faqe.
Kush e gatoi Darkën e Fitores?
Çdo dhjetë vjet një njeri i madh.
Kush i paguaj shpenzimet?
Sa evente,
shumë pyetje.
ANTONIO MACHADO
1875 – 1939
Antonio Cipriano José María dhe Francisco de Santa Ana Machado y Ruiz (26 korrik 1875 – 22 shkurt 1939), i njohur si Antonio Machado, ishte një spanjoll dhe një nga figurat kryesore të lëvizjes letrare spanjolle të njohur si Gjenerata e ’98.
PRANVERA BUZËQESHI
Një ditë pranvera më befasoi
që në të gjitha fushat përreth buzëqeshte.
Gjethe të gjelbra në sythim
sytha të verdhë të fryrë të degëve
lule të verdha, të bardha dhe të kuqe jepnin
larmi tonesh peizazheve.
Dhe dielli
mbi degët e buta
ishte një shi
me rreze të arta;
përreth vokaleve
të lumit të gjerë
pasqyroheshin
plepat të hollë e të argjendtë.
Përktheu: Faslli Haliti
