Tregim
Kur isha i vogël nënëgjyshja më tregonte copëza jete, që i kishin mbetur në kujtesë nga gjyshja e saj; ishin të bukura dhe kisha një dëshirë të çmendur që t’i dëgjoja çdo mbrëmje, veç nuk më pëlqente ta besdisja atë grua që ishte urtësia, mençuria dhe dashuria vet. Të gjitha i mbaja mend, po njerën prej tyre po kujtoj tani, sepse përkon me ngjarjen që do të tregoj në vijim. Besoj edhe lexuesit duhet ta njohin atë mesazh që kish zbritur brezpasbrezi deri te ne.
Një mesoburrë kish miqësi me rojtarin e kandilëve të jetës së njerëzve. I thotë një ditë :
– Nuk më tregove atë botë kandilësh që ruan ti.
Tjetri ia kthen:
– Nuk lejohet, po edhe sikur ta shkel urdhërin, do ballafaqohesh me ndonjë çast të papëlqyer të jetës tënde dhe do të mbetet hatri me mua.
Burri këmbënguli. I premtoi se kjo nuk kish për të ndodhur, se gjithçka do të vijonte si deri tani në miqësinë e tyre.
Dhe e bindi rojtarin. U kthyen nga rruga për ku qenë nisur, Kur u hap dera e asaj bote të pafund, në krye të herës, burri zuri hundët me dorë, nga era e vajit të djegur. Pastaj, dalngadalë u mësua dhe iu morën mëntë nga një vallëzim i paprerë i flakëve të kandilëve, që ngjanin sikur kallinjtë e grurit që i lëkund flladi në një fushë të pamatë. Ai vallëzim ishte një valëzim jo i njëtrajtshëm, sepse flakët e kandilëve nuk ishin njëlloj të larta; disa mezi dukeshin, të tjera ndriçonin më shumë, kurse një pjesë e tyre ngriheshin si kreshtat e dallgëve nga era me drejtim të papërcaktuar. Miku i rojtarit të kandilëve të jetëve njerëzore iu lut sërish:
– Më trego të lutem cili është kandili im.
Tjetri e kundërshtoi me inat, veç ky inat ishte pakëz i zbutur; kuptohet, ishin miq dhe ai nuk donte ta humbiste .
– Mos më detyro të shpërdoroj detyrën – i tha.
Burri, që deri atë çast i kish patur ato që kërkonte nga rojtari i kandilëve, iu lut disa herë, derisa tjetri e humbi durimin dhe pranoi, jo fare pa inat.
Ecën për disa minuta, kësisoj burri që donte të shihte vajin e jetës së tij në kandil, e humbi durimin.
– Është edhe shumë larg? – e pyeti. Miku i tij e shikoi me keqardhje.
– Je përballë kandilit tënd – i tha zëulët.
Burri mbeti i shtangur…Nga kandili ngrihej një flakëz e vockël, e zbehtë, sa mezi dallohej në krahasim me të tjerat përreth. Ai u zvedh dhe e mbuluan djersë të ftohta. E kapi një panik torturonjës, që po i merrte frymën, aq sa tjetri u shqetësua, se mos kjo ishte ora e fundit e mikut të tij. Atë çast e dënoi veten që ia kish plotësuar dëshirën. Po sikur kjo vizitë në këtë botë të padrejtë të shpejtonte fundin e tij? Sidoqoftë, çfarëdo të ndodhte, ai nuk qe fajtor. Miku i tij ia kish kërkuar me këmbëngulje këtë nder; veçse, mesadukej, po bëhej qeder.
Kur qe duke menduar këtë, njeriu që po ndiente fundin e jetës së vet i kërkoi :
– Po sikur të marrësh pak vaj nga ai kandili atje, që është plot dhe t’ia hedhësh kandilit tim?
Rojtari i botës së kandilëve u zu ngushtë; e kish patur frikën se tjetri do t’i kërkonte diçka të tillë. E vuri veten për një çast në vendin e mikut të tij. Si do të ndihej po t’i thosh njeri që i kish ditët të numëruara…Mbase orët dhe minutat?
U tmerrua kësisoj, po këtë që po i kërkohej nuk mund ta bënte. Ishte i bindur që do të merrte dënimin kapital nga shefat e tij.. Veç kësaj kish bërë betim ditën që e kishin emëruar në këtë detyrë. Në të vërtetë qe hera e parë që po i kërkoohej të thyente betimin dhe kjo nga miku i tij më i mirë.
U ndie keq, mbase më keq se ai që po priste fundin e dëshpëruar. Pse dreqin e kish pranuar këtë detyrë? Nuk i pat shkuar ndërmend se një ditë mund t’ia kërkonte dikush këtë gjë.
Epo, në fund të fundit dikush do ta bënte këtë.
Rojtari po ndihej fajtor, pa patur asnjë faj. I vetmi gabim i tij ishte që i kish dhënë gishtin dikujt dhe ai , jo vetëm që i kish marrë dorën, po tani po përpiqej t’i rrëmbente të gjithë krahun. Nuk duhet t’ia kish plotësuar dëshirën për të parë botën e kandilave të jetës…Kish gabuar.
Sidoqoftë, këtij vetgjykimi duhet t’i jepte fund.
– Dëgjo këtu, miku im – i tha prerë – Tani na duhet të kthehemi. Hiqe mëndjen nga ajo që pe. Të paralajmërova që mund të ballafaqoheshe me tëpadëshëruarën..
Tjetri u bind.
Tani le të shohim ngjarjen në vijim.
Kjo ndodhi në Japoni, në vitin e largët njëmijenëntëqindegjashtëdhjetë. Akoma nuk ishin harruar plagët e Nagasakit dhe Hiroshimës. Njerëzit jetonin nën frikën e përherëshme të të papriturës.Prej dy ditësh qarkullonin ca parashikime të çuditëshme të një shkencëtari nga Taivani. Pritej një tërmet i fuqishëm në njerin nga ishujt dhe pas tërmetit, një virus vdekjeprurës që do të prekte me qindramijëra njerëz në të gjithë Japoninë. Flitej se ai shkencëtar kish parashikuar Luftën e Dytë Botërore dhe hedhjen e një arme të shfarosjes masive. Ishte fjala për Bombën Atomike.
Njerëzit në Tokio qenë futur në një pështjellim tmerri dhe pasigurie, thuajse kishin humbur arësyen dhe drejtpeshimin, patën braktisur pritshmërinë e përfundimit të urtë r të mençur; qenë nxitur nga përfytyrimi i shumëfishimit në progresion gjeometrik i atyre që thuheshin dhe atyre që vetmerrnin autorësinë. Nuk dihej me saktësi në kohë parashikimi, po një pjesë e madhe e atyre që kishin mundësi të largoheshin nga Japonia, po bënin plane për këtë.
Kutao Nadu ishte ndër tregtarët më të pasur të lagjes më të re të Tokios. Sapo kish përfunduar së ndërtuari një vilë luksoze, që pat ngjallur edhe zilinë e vet Perandorit. Vetëm dhjetë ditë po bënin që kishin hyrë në banesën e re. Në të vërtetë fëmijët, djali dhe vajza që ishin studentë, nuk është se kishin ndonjë dëshirë të madhe për të jetuar kaq larg nga qendra e zhurmëshme e kryeqyteti. Ishin të rinj dhe jeta për ta nuk merrte asnjë kuptim e mbyllur në një ambient kaq trullosës në magjinë e heshtur të tij. Për ta shoqëria në jetën e natës nuk zëvendësohej me asgjë tjetër. Për forcë zakoni, njeriu në moshën e tyre nuk e vlerëson atë që ka, pasurinë, për më tepër kur nuk e kishin idenë se si qe vënë kjo pasuri. Mes pasurisë dhe lirisë ata lakmonin këtë të fundit. Dhe të dy, motër e vëlla, ishin në një mendje.
Në mëngjes, kur do largoheshin nga shtëpia, e ëma i pat porositur që të vinin herët në mbrëmje, pasi i ati donte të ndante diçka të rëndësishme me ta.. Dhe fëmijët u treguan të përpiktë. Qenë të fejuar dhe kishin sjellë edhe ata në familje. Nëse ishte me kaq rëndësi, menduan që duhej edhe prania e tyre.
I ati e nisi bisedën pa ndonjë hyrje të veçantë:
– Ju e dini që shumica e sërës sonë po përgatitet për t’u larguar nga vendi. Unë dhe mamaja juaj kemi vendosur të mos e bëjmë këtë.
Kutao Nadu e preu rrjedhën e fjalës për një hop të shkurtër. Vuri re një shpërfillje të habitëshme në fytyrat e atyre të katërve. Djali u mat të thosh diçka, po i ati i bëri shenjë me dorë që të priste.
– Ne të dy do të qëndrojmë këtu. Ajo që ka për të ndodhur , do të ndodhë, po na dhëmb për ato që kemi vënë me mundim në shumë vite, derisa ju u rritët. Ju do t’ju çoj në ndonjë nga ishujt e afërt derisa të ketë mbaruar ajo që është parashikuar të ndodhë.
Të dy fëmijët e kundërshtuan. Thanë që do të rrinin me shokët e shoqet e tjerë.
I ati u mendua një çast.
– Sa bëheni të gjithë? – pyeti,
Për kë e kish fjalën? Fëmijët nuk po e kuptonin.
– Me gjithë shokët tuaj, sa bëheni?
– Aha, e kuptova – u hodh vajza – Jemi pesë çifte. Të gjithë të fejuar, si ne.
Kutao Nadu po mendohej.
– Do shkoni të dhjetë në ishull – tha ai më në fund- Nuk ka për t’ju munguar asgjë, zëre se po shkoni me pushime.
Ata të katër u shikuan symësy.
– Besoj se edhe shokët tuaj nuk do kenë kundërshti, apo jo?
I biri ngriti supat.
– Do t’u themi . Nesër do të kesh përgjigjen baba.
Dhe të nesërmen gjithçka kish qenë një dakortësi e njëzëshme nga të gjithë. Pas tri ditëve ata u nisën me një jaht që Kutao e bleu enkas për këtë sipërmarrje jo dhe aq të lehtë. Ata të dy, burrë e grua, një çast pas nisjes së të rinjve u përlotën. Gruaja i tha Kutaos :
– Më duket se m’u shkëput zemra nga krahërori.
– Mos bëj kështu – e qortoi ai- Për të mirën e tyre po i largojmë.
Në të vërtetë ishte hera e parë që fëmijët po largoheshin nga Japonia dhe kuptohet që do ta kishin të vështirë ata si prindër sa të kalonte një farë kohe. Sigurisht që më pas do mësoheshin. Sa për fëmijët, ata i kish rrëmbyer melodia e ëndëruar e aventurës dhe nuk e ndienin ndarjen. Po edhe nuk e mendonin gjatë atë që mund t’i priste. Deri tani për ta kishin menduar të mëdhenjtë, kurse ata ishin, si thotë populli : ” Te rafsha, mos u vrafsha! “.
Në ishull mbërritën pa mesnate. Iu afruan një limani natyral dhe zbritën të dhjetë nën dritën e ndriçuesve të jahtit, të cilin e lidhën në një shtyllë betoni. Plazhi me rërë të bardhë e të ashpër zgjatej nja treqind metra anëdetit dhe rreth dyzet metra ecte në brendësi të ishullit. Mandej niste pylli tropikal dhe bashkë me të e panjohura. Vajza e Kutaos, Hudio, që ishte edhe më e madhe nga i vëllai ishte e mendimit të flinin në jaht deri sa të zbardhte, po të tjerët nuk ranë dakord.
– Çadrat i kemi – kundërshtoi e kunata, Nitoho,- Ne erdhëm për të pranuar natyrën e virgjër, jo për ta soditur që nga jahti atë.
Të tjerët e përkrahën. Kësisoj, pas njëzetë minutash , ata ” turistë”të çuditshëm, , që nuk ngjanin aspak me ndonjë grup tjetër turishtësh, të cilët nuk do të guxonin të kërkonin aventurën të pashoqëruar në një vend të pabanuar e të pashkelur më parë, i ishin dorëzuar tërësisht luhatjeve fijore të të një orkestre që përftonte magjinë e asaj nate tropiku. Lodhja pat fituar mbi kurreshtjen dhe shqetësimin.
Kur dolën nga çadrat vunë re dy kangurë, jo shumë të mëdhenj, njeri prej të cilëve mbante të voglin e tij në xhep. Të dy kafshët e çuditura nuk lëvizën fare kur i panë. Shpërfillës, sikur të qenë mësuar prej kohësh në shoqërinë e njeriut, kangurët lëkundnin heraherës kokat, sikur kërkonin diçka që po e prisnin, pastaj vijonin sërish të shihnin ata të dhjetë. Njerëzit u frikësuan, po kur u bindën që ato kafshë u treguan miqësore, e morën këtë si mikpritje të ishullit për miqtë e ardhur nga përtej oqeanit. Megjithatëp, asnjeri nuk po guxonte të bënte qoftë edhe një hap të vetëm përpara.
Për çudi, as kangurët. Dhe thonë që kafshët nuk kanë inteligjencë! Kjo është e papranueshme. Disa sjellje të tyre nuk kanë të bëjnë fare me instiktin, apo refleksin. Ato mund të ishin trenbur, për të reflektuar sipas instiktit, po kjo nuk po ndodhte. Po të shihje atë çast sjelljen e njeriut e të kafshës, do bindeshe për këtë. Dukej si një përballje mendimesh, arsyetimesh, gjykimesh e njeriut me kafshën…Një përballje që po duronte me minuta të tëra. As njeriu, as kafsha nuk bënin hap përpara. edhe nuk largoheshin.
Njerëzit po e humbisnin torruan. Armë nuk kishin, nuk kishin parashikuar përjetime të tilla në aventurën e tyre. Po edhe dy kangurët mbase donin të siguroheshin që ata të tjerët nuk ishin të armatosur. Kafsha e njeh armën vrasëse që përdor njeriu dhe, siç duket , prisnin ta shihnin atë në duart e tyre.
– Po sikur të thërrasin dhe të tjerë e të na sulmojnë?
Ishte Nitoho që nxiti mëdyshjen te të tjerët.
– Nga këta nuk do të presim ndonjë të keqe, janë trupvegjël – ia ktheu Hudio- Nëpër dokumentarë kam parë kangurë të mëdhenj. Ata po, janë të frikshëm.
Duhej menduar më e keqja e të mundurës, sulmi i ndonjë grupi të madh.
Si ta kishin nuhatur këtë dyshim, dy kangurët zbritën të voglin nga xhepi, e lanë përdhe dhe u larguan tej, në brendi të pyllit tropikal, , që të grishte me ngjyrat e tij të ndezura dhe me aromën dehëse.
Hudio iu afrua vogëlushit dhe e përkëdheli. Kafsha u duk se e pëlqeu përkëdheljen; u ndie mirë. Vajza hyri në çadër dhe i solli që andej një tas me qumësht vogëlushit të kangurëve. Në krye të herës ai e largoi me turinj, po Hudio i zhyti butë turinjtë në tasin me qumësht, kësisoj kanguri i vockël nisi të pinte i uritur..
Mos e kishin lënë aty për këtë shkak prindërit e tij?
Ajo e ndau edhe me të tjerët këtë mendim.
– Edhe mundet – i dha të drejtë i fejuari.- Nuk është çudi që ata të kenë qenë në shoqërinë e njeriut herë tjetër dhe e dinin që ne do ta bënim këtë. Është e habitëshme të shohësh ç’bën prindi për fëmijën, qoftë dhe ai i një kafshe si kjo.
– Ashtu si ata tanët, që sakrifikuan veten, kurse ne na larguan nga rreziku.- e kujtoi Hudio.
Prindërit e kangurit vocërrak u kthyen pas pak kohe dhe pritën disa metra larg, derisa Hudio dhe i fejuari u larguan, morën fëmijën e tyre sërish në xhep dhe u larguan, duke i lënë të dhjetë ata njerëz të mahnitur. Ditët e tjera, kafshët vinin në të njëjtën orë dhe përsëritnin po atë veprim.Tamam si njerëz; vetëm që nuk flisnin.
Kur ikën kangurët, ata iu përveshën punës për të vendosur rregull në pesë çadrat dhe për të përforcuar ato në tokë, që t’i qëndronin ndonjë ere të fortë. Kutao i kish porositur të bënin kujdes; në këta ishuj stuhia nis edhe duke qenë qielli i kthjellët e dielli përvëlues.Nuk u kujtua asnjeri që të përfilleshin për të përgatitur ndonjë gjë për të ngrënë; kishin sjellë me vete ushqipe të paketuara ose të ruajtura në kushtet e mungesës së ajrit.
Vetëm të nesërmen u ndien të lirë dhe vendosën të njiheshin me brendësinë e atij ishulli. Nuk qe edhe aq i vogël sa patën menduar ata. Pyllin e kaluan pas tri orëve ecje nëpër shtigje të ngatërruara e të pleksura nga degët e zgjatura në liri të plotë, trungjet e rrëzuar e lianat gjethegjëra kacavjerrëse e përdredhëse, nën të cilat heraherës rrëshqisnin zarranikët që i bënin të dridheshin e të hidheshin përpjetë nga një frikë e pështjellë me pështirosjen e zvarritjes,,,Gjithçka që zvarritet në këtë botë është e neveritëshme; edhe njerëzit hipokritë, lajkatarë e servilë.
E sikur të mos mjaftonin ata, rrëshqitësit acarues, shpendë të mëdhenj lëshoheshin në fluturime të shkurtëra nga një pemë në tjetrën, duke krrakitur me një zë të thekshëm e duke rrahur krahët me një rëndesë përtace, që ua detyronte hapsira e kufizuar mes atij ngatërrimi që ngjante si një thurje e mikpritjes me djallëzinë që fshihej pas saj…Pylli dukej sikur të priste krahëhapur, po vendevende ai të ngrinte gracka të tilla, që mund të të bënin edhe viktimë të atyre banorëve të pabesë e zullumqarë…Të pangopur.
Sidoqoftë, dikur ai mbaroi dhe para atyre të dhjetëve hapi siparin një rrafshinë e mbuluar me bimë lulemëdha, që të kujtonin ngjyrat e ylberit që sapo ka mashtruar me një portë harkore, e cila të grish me një fuqi tërheqëse, të pakuptueshme që ta prekësh e ta njohësh, por që tretet në thellësi të përfytyrimit, para se të afrohesh.Ata ndalën hapin të befasuar. Një dorë e tejdukëshme u pat afruar para syve një tabllo aq të rrallë e të pakrahasuar me asgjë çudibërëse që ata kishin parë në jetën e tyre të deritanishme. Gjithçka dukej si matanë kufirit të të besueshmes, Kaluan ca kodrina të ulta, matanë të cilave u shfaqën disa moçalishte, nga sipërfaqja e të cilave ngriheshin avuj në ngjyrë të kaltër dhe të verdhë të zbehtë. Pas moçalishteve një liqen i vogël, i bënte karshillëk me ngjyrën e tij blu të thellë, qetësuese e shplodhëse gjithë asaj morie pamjesh të ndezura e ngacmuese. U ulën buzë tij dhe nuk u bënte zemra të largoheshin.. As nuk e kuptuan kohën që po e ndiqte diellin përtej atij pylli nga kishin ardhur..
Vëllai i Hudios u tha të ngriheshin për t’u kthyer. Gjatë kohës që të tjerët patën lëshuar flokët e shpirtit të flladiteshin në blunë e qeshur e fluturuese të atij liqeni, ai kish dalë në përfundimin që mund të ktheheshin te çadrat duke anashkaluar në pjesën lindore të pyllit. U kujtua pastaj që andej ishin larguar Kangurët me të voglin e tyre. Ua bëri me dije edhe nëntë të tjerëve dhe u nisën pa pritur që diellin ta përpinte ai oqean pa konture e kufij.
* * *
Ditët e para, të dehur nga pamjet e papërsëritëshme që u ofronte ai ishull , të befasuar nga takimet e papritura me disa kafshë të panjohura për ta e sidomos me sjelljet e tyre të çuditëshme, të rinjtë nuk e ndien praninë e mallit për atë çka patën lënë në Tokio. Bota e re qe e hapur dhe e butë me ta; ishte si një këngë që zgjatej përtej jehonës së fundme.
Kishin kaluar dy javë. Në mbrëmjen e një dite më parë, vëllai i Hudios, Gului po rrinte i menduar. Kur e pyeti e motra, u përgjigj si me pahir:
– Kam përshtypjen se po jetojmë në një planet tjetër, jo në Tokën tonë.
Hudio qeshi, kurse e fejuara e tij, Nitoho i tha me shaka :
– Mos të dukem edhe unë si ndonjë vajzë tjetër?
Ai nuk ia vuri veshin, kushedi ku po e kulloste dyshimin.
– Nuk mund të marrim vesh asnjë gjë për tërmetin që pritej dhe për epideminë që do ta pasonte atë.- i tha ai të motrës, Hudios. Në zërin e djalit ndihej një merak i lodhur e i munduar, një shqetësim që i ngjante një reje , e cila po ecte ngadalë në horizont.- Po sikur të kthehemi?
Hudio e kundërshtoi :
– Babai na tha se, sido që të shkonin punët, do të na lajmëronte ai me çdo kusht .
– Po sikur të ketë ndodhur më e keqja, ata të mos jetojnë më, nga kush do ta presim lajmërimin?
E motra e shikoi me qortim.
– Mos shko nëpërmend fundin e botës – i tha- Nëse do të ketë ndodhur kjo, as ne nuk kemi ku të kthehemi. Do presim fatin tonë këtu, nëse Zoti e ka shkruar kështu. Atë që na i kanë caktuar, nuk kemi fuqi ta ndryshojmë. Le të presim. Çdo e nesërme sjall shpresën dhe na nxit të rrugëtojmë në jetët tona..
Gului nuk tha gjë; mbase e motra pati të drejtë.
Kur duhet të kishin kaluar javën e tretë, natën bëri furtunë dhe ata patën frikë mos tsunami arrinte edhe aty. U strukën të gjithë në një çadër dhe shoqëronin me ankth të heshtur tërbimin e oqeanit. Nuk e shprehën, po menduan të dëshpëruar se pat qenë zgjidhje e gabuar kjo e largimit në këtë humbëtirë të kësaj bote.
Kur u gdhi, ata i zgjoi qetësia vrastare që kish lënë pas ajo natë e çmendur, që më në fund ishte rrokullisur e shtytur që andej nga lindja nga duart e zjarrta të yllit të ditës.Ashtu të përgjumur e të përhumbur akoma në zallamahinë e natës, ata të dhjetë po bënin sehir oqeanin e fashitur që luante më nge me jahtin që stuhia e kish nxjerrë në breg goxha të dëmtuar. Askush nuk qe kujtuar për të. Fati ish munduar ta mbronte.. Siç ishin, të gjithë u kthyen pastaj nga pylli. U bëri përshtypje një mbulesë e bardhë në nuancë qumështi , që kish rënë në të gjithë anën e pyllit.
– Këpurdha! – bërtiti njera nga vajzat dhe të gjithë vrapuan pas saj.
Ishin më të mëdha se ato të zakonëshmet që ata i njihnin dhe i ndante në mes një fije e hollë ngjyrë lejla, në të dy anët e së cilës kish nga një yll me katër cepa me ngjyrë paksa më të theksuar. E para i provoi e fejuara e Guluit.
– Paskan shijen e mandarinës – tha ajo dhe i ftoi edhe të tjerët t’i provonin. Vetëm Hudio nuk i preku as me dorë. dhe qëndroi disa metra më tej; ajo ishte alergjike ndaj këpurdhave. Edhe pse i vëllai e grishi me këmbëngulje që t’i provonte, ajo e kundërshtoi rreptë.
– Po të më bëjnë reaksion, ku ta gjej ilaçin për t’u shëruar?.
Hudio i shihte me zili si kënaqeshin ata me shijen e rrallë të atyre këpurdhave, po qe e detyruar ta përballonte zilinë.
Dikur u kthyen për në çadra, kur papritur nisën të ankoheshin nga një dhëmbje barku, në fillim e lehtë, po më pas e padurueshme. E para u rrëzua përtokë e kunata e Hudios, Ajo u mblodh kruspull si lëmsh, këmbë e kokë dhe po përpëlitej si peshku në zall. Pas çastesh e pasuan edhe të tjerët. Vetëm Hudio kish mbetur tashmë në këmbë.Ajo shkonte sa te njeri te tjetri, po nuk po dinte si t’u vinte në ndihmë U hutua nga të bërtiturat e atyre njerëzve dhe mbeti ashtu, në këmbë, në mes të dhëmbjes së shumëfishtë që ankohej e dëshpëruar për të kërkuar shpëtim. Zemra nisi t’i rrihte sikur të donte të dilte nga krahërori, këmbët po i dridheshin aq sa pati përshtypjen se nuk do ta mbanin më e do të rrëzohej edhe ajo pas tyre. Nuk po kuptonte ç’kish ndodhur kaq papritur. Disa minuta më parë ata ishin shëndodhë e mirë, plot jetë e gjallëri dhe ja , tani po luftonin të dëshpëruar me diçka të panjohur, të pakuptueshme.
Një çast mendoi : ” Mos ato këpurdhat ishin të helmuara, ndryshe nuk ka si shpjegohet që vetëm unë që nuk hëngra jam akoma shëndodh e mirë dhe nuk po ndiej asgjë?”
Sigurisht që shkak qenë bërë ato. Nuk shihte asnjë arsye tjetër.
Qe një çast, që ata të nëntë pushuan të bërtiturat e u përpoqën të ngriheshin, po kjo qetësi zgjati fare pak. Sërish të nëntë nisën të bërtasin nga dhëmbjet, po këtë herë nuk u rrëzuan në tokë….U turrën drejt detit si t’i ndiqte dikush, po cili ishte ai? Hudio nuk shihte asnjë qenie të gjallë përreth. Befas mbeti si e shastisur nga ajo që po i shihnin sytë : I vëllai dhe tetë të tjerët po notonin si të tërbuar tej , në oqean të hapur. Ç’po ndodhte me ta? Ku shkonin?
Vajza i ndiqte me sy, pa qenë e zonja të bënte asgjë për të kuptuar atë lajthitje tërësore, si të komanduar nga dikush që nuk dëgjohej e nuk shihej. Dhe tani ishte radha e Hudios të ndihej si në një planet tjetër, ku ndodhnin ca gjëra të papërfytyruara, që nuk i rrokte mendja njerëzore.
E pafuqishme për t’u ardhur në ndihmë atyre njerëzve që po shpejtonin drejt një fundi të sigurt, vajza nisi të qëllonte kokën me grushta, derisa ndjeu dhëmbje. Hodhi sërish sytë andej nga qenë largua ata të nëntë. po tashmë oqeani nuk mbante asgjë sipër dallgëve që kishin nisur të gëlonin pa shumë zhurmë.
E vetme. E dërrmuar nga dhëmbja. E përhumbur në atë fundbote. E braktisur nga shpresa dhe nga jeta e atyre nëntë të tjerëve , me të cilët pat ikur edhe i vëllai, edhe i fejuari.
E vetme në jetën e saj, që nuk po mundej ta ndiente akoma, edhe pse e dinte fare mirë që ishte aty, në atë humbëtirë, ku patën ardhur për t’i shpëtuar fatit të përbashkët, që kish parashikuar një i lajthitur i vlerësuar, sepse kish parashikuar edhe më parë.Njerëzit duhet të qenë menduar thellë, nuk duhet të ishin nxituar. Po sikur parashikimi i tij për Luftën e dytë botërore të kish qenë rastësi dhe ky i fundit të qe mashtrimi i tij i radhës???
Kish kohë që politologët, sociologët dhe analistë, bazuar te statistët, parashihnin që lufta e tretë botërore të ishte me tërmete e tsuname të shkaktuara nga njeriu dhe me mjete bakteriologjike të prodhuara në laboratore sekrete, në ambiente të nënëdheshme, mbase në shkretëtirë, ku nuk i shon mendja askujt. Për këtë ishte folur shumë, po e vërteta pat mbetur në një boshllëk të padukshëm.
Ditë të tëra shoqëroi ajo oqeanin në vetminë e tij të përjetëshme, po që nuk i ngjante aspak vetmisë së saj.; ai ishte mësuar me atë vetmi grabitqare, që u rrëmbente jetën të pafajshmëve dhe ndihej i lumtur aty ku njeriu provonte dhëmbjen…Vetmia e njeriut ishte një dhëmbje që e kish harruar njëherepërgjithnjë ngjyrën e aromën e lumturisë.
Një pasdite, kur qenë tretur edhe hijet e fijeve të shpresës në ujin e urryer tashmë të atij oqeanilubi, Hudios iu bë se dëgjoi sirenën e një anie që po afrohej U ngrit në këmbë dhe hodhi shikimin andej nga dukej se vinte ajo zhurmë rrënqethëse që vajza e pat nisur nëpër ëndrat e atyre netëve, që dukej sikur nuk do të kishin kurrë fund. Ngriti flamurin e vendit të saj, që deri tani i qe dukur si plaçkë lufte dhe priti.
Më në fund ishte bërë i gjallë edhe fati i i Hudios. Ai nuk pat qenë i njjëjtë me atë të atyre nëntë të tjerëve, që kishin përfunduar në barkun e atij përbindëshi, që do ta linte në vetminë e tij për të harruar jetësisht vetminë e saj.
Njeriu nuk e ndryshoka dot fatin e tij të paracaktuar!
Fund
Pajtim Xhelo, 12 mars 2020
ZEMËR PAVDEKËSIE
E bukur, po rebele ish Parida,
Shpërfillëse, e paprehur, si stuhi,
Buzë e sy i kish si Nereida,
Veç djallit i pat falur shpirt e rini.
Si hënëz jupiteri ish Parida,
Çapkëne, lozonjare,si qershizë,
E ëmbël, vesëmjaltë, si Jonida,
Kaonin e përgjumi si puhizë.
E ëmbël,po rebele si stuhia,
Pa ia ndezi gjakun djalit të ri,
Një ditë ëngjëll iu bë pabesia,
I kërkoi të vriste për dashuri.
Një grua që në gen ishte dhe nënë,
I kërkoi të vriste një nënëgrua,
Ajo do ta mbante fjalën e dhënë,
Po të mbyste të ëmën në përrua.
E lodhur, natë dimri dashuria,
Bukuria rebele dehur e kish,
Në tavernë po e priste rakia…
Një djall e la atje, këtu tjetri ish.
Mezi i natës qëkur kish kaluar,
Kjo dreq taverne do mbyllej për bela,
Rugën për në shtëpinë e bekuar,
Ia preu një i tretë satana.
Mendja përftonte turbullirë ari,
Pa përzhitej në flakët e rakisë,
Shpirtin po ia përvëlonte zjarri
I djallit magjistar të pabesisë.
Te pragu, n’errësirë priste nëna,
Hedhur mbi supe merakun si shall gri,
Nata ndoqi retë,pa doli hëna,
Në sytë e gruas u ndez dashuri.
Hapi krahët dhe priti përqafimin,
Që djali jepte çdo mbrëmje pakufi,
Pa u fik flak’ e ndezur me zhgënjmin,
Ra nëna përdhe bashkë me shallin gri.
E shkuli zemrën,,e mori në dorë,
Me djallin shkoi për në tjetrën shtëpi,
Errësirës mendonte se ç’kurorë
Do të merrte që vrau për dashuri.
I dehur dyfish, me djallin trazuar,
S’i binte ndërmend që nënën kish vrarë,
Nata fshihte dhe gjakun e mohuar,
Dritën hënës nata ia kish marrë.
Dhe ecte kuturu, mendimharruar,
Dhe i qeshte djallëzores çmenduri,
Diku rrëzohet, një zë ka dëgjuar :
” O biri im i shtrenjtë, u vrave ti?
Që nga eteri kish zbritur neraku
Zëri i nënës, po ajo s’qe aty,
Nga dora rridhnin ende pika gjaku,
Ai gjak që lidh dhembje e dashuri.,
Jo, nuk kish folur as nata , as gjaku,
Retë notonin nën yjet në përçart,
Pa ish herët që shpirti dhe meraku,
Të fluturonin në yjet atje lart.
Kish folur dhembja e zemrës së vrarë,
Djali e largoi djallin dhe u ngrit,
Puthi zemrën e nënës duke qarë,
Erdhi te pragu, po nëna më s’e prit.
Shtrirë ish ajo, mbuluar nga gjaku,
Dhe meraku më tutje si shalli gri,
E vuri zemrën pranë një zambaku,
Pa zemra e nënës mbet përjetësi
Dhe iu kujtua mjegull Parida,
Si një cëmbim i largët , plot neveri,.
Cila vajzë do vdekjen e një nëne?
Jo,ish djalli n’atë shpirt, në ata sy:
Nënëvrasësi u hodh në humnerë,
Zemër e Paridës s’tha: “U vrave bir!”
Veç zemra e nënës është përherë,
Dashuri në dritë, dhembje n’errësirë.
Pajtim Xhelo, 11 mars 2019
