Si shkon puna me Shtetet e Bashkuara? Shumë më mirë sesa sugjerojnë profecitë e gjykimit. Ekonomia po rritet dhe punësimi është në nivele rekord. Dollari doli më i fortë nga kriza globale financiare në 2008. Ajo do të mbetet monedha kryesore në botë në të ardhmen. Pse? Euroja po vuan nga gabime të projektimit, mosmarrëveshje, kredi të dobëta dhe dobësim të bankave në Evropë. Renminbi (monedha kineze) është jo transparente dhe e rregulluar sipas tipit të pronarit. Dollarit, nga ana tjetër, i besohet – dhe me të drejtë!
— nga Andreas Krautscheid, 30.10.2019 – BankenVerband.de
(përkthyer e përshtatur nga gjermanishtja, Arben Çokaj)
Ne i kemi borxh dy njohuri elementare diskutimit të diskutueshëm rreth planeve të Facebook për të hedhur në treg një monedhë dixhitale të quajtur Peshorja (Libra). Së pari, çdo sistem ekonomik ka nevojë për një monedhë të qëndrueshme – është elementi thelbësor i shtetit, sovraniteti i legjitimuar në mënyrë demokratike. Sipas mendimit tonë, prandaj nuk mund të jetë detyrë e një kompanie private, të orientuar drejt fitimit, për të futur në qarkullim një monedhë dixhitale. Në krizat ekonomike, instrumentet e korrigjimit të bankës qendrore, si rregullimi i kursit të këmbimit ose normës së interesit do të humbnin efektivitetin e tyre. Shumë nga rreziqet që lidhen me lëshimin e një monedhe – nga kursi i këmbimit, likuiditeti deri te rreziku i ripagimit – mund t’i ngarkohen në mënyrë adekuate publikut. Kjo është veçanërisht e vërtetë kur bëhet fjalë për të luftuar në mënyrë efektive kërcënimet ndërkufitare, siç janë pastrimi i parave ose financimi i terrorizmit.
Përgjegjësia duhet të mbetet tek shtetet dhe bankat qendrore
Prandaj, përgjegjësia për rendin monetar duhet të mbetet tek shtetet sovrane dhe bankat e tyre qendrore; çdo ofertë e parave, qoftë nga bankat apo nga kompani të tjera private, duhet të përshtatet me ligjet e shtetit. Sidoqoftë, lind pyetja se si duket rendi monetar global në epokën dixhitale dhe kush do ta formësojë atë në të ardhmen. Evropa nuk duhet të mbetet në një rol spektatori këtu. Politika evropiane, por veçanërisht bankat qendrore, kanë një përgjegjësi të madhe dhe një rol kyç këtu, në mënyrë që të mos humbasim kontaktin me Shtetet e Bashkuara ose Kinën.
Njohuria e dytë është: Ekziston nevoja në biznes dhe në shoqëri për para, dixhitale të bazuara në kripto, që mundësojnë fazën tjetër të evolucionit të dixhitalizimit. Me interes të veçantë janë paratë dixhitale të programueshme, që mund të lidhen me të ashtuquajturat kontrata të zgjuara. Avantazhi: Në kontrast me monedhat e fshehta (kripto) si “Bitcoin“, transaksionet e pagesave mund të automatizohen sipas kushteve të përcaktuara dhe të programuara të kornizës kontraktuale. Mund të bëhet një kontroll dixhital për të parë nëse urdhrat janë përmbushur dhe pagesa më pas mund të nxiten automatikisht. Ndërveprimet midis makinerisë njerëzore dhe makinerisë së robotëve në rrjetin “Interneti i gjërave” duhet të jenë të tatueshme.
Euro dixhitale ka potencialin për ndryshime thelbësore
Për të kapur shanset: Si mund të duket kjo e ardhme dhe cilat janë kërkesat për një monedhë të programueshme dixhitale?
- Një sistem konkurrues pagese nuk mund të përbëhet nga zgjidhje të ndryshme në ishull, por duhet të bazohet në një standard uniform dhe një monedhë të vetme. Në Evropë, nga këndvështrimi ynë, vihet në pikëpyetje vetëm një euro dixhitale e programueshme, për të cilën – bazuar në strukturat e mëparshme të Bashkimit Monetar Evropian – duhet të krijohet një platformë e përbashkët e transaksioneve të pagesave në mbarë Evropën.
- Standardet më të larta rregullatore duhet të respektohen dhe duhet të sigurohet përputhshmëria me paratë e mëparshme të depozitave. Sepse furnizimi i parave dixhitale të bazuara në kripto nuk duhet të rrezikojë stabilitetin e sistemit ekzistues monetar dhe të vlerave.
- Për të krijuar siguri dhe besim ligjor, na duhet një klasifikim ligjërisht i detyrueshëm i parave dixhitale të programueshëm dhe një koncept i qëndrueshëm për mbrojtjen e të dhënave. Për më tepër, identiteti i përdoruesit të një euro dixhitale – qoftë njerëzore apo makinerishë – duhet të jetë i përcaktuar qartë.
- Depozituesit gëzojnë një nivel të lartë mbrojtjeje të depozitave të tyre pranë institucioneve të kreditit. Ky nivel mbrojtjeje duhet të jetë gjithashtu masa kryesore e parave dixhitale të programueshme.
Një euro e programueshme dixhitale ka potencialin për të ndryshuar rrënjësisht proceset e biznesit tonë, por edhe mënyrën se si paguajmë dhe si ruajmë vlerat. Është më e rëndësishmja që të arrihet një konsensus shoqëror, se si një para dixhitale e programueshme mund të integrohet në sistemet ekzistuese financiare.
Evropa nuk duhet të mbetet spektator
Bankat private në Gjermani do të japin kontributin e tyre për një sistem monetar të rinovuar dhe të ardhshëm. Legjislatorët dhe rregullatorët kanë për detyrë të bëjnë risitë dixhitale në mënyrë të ligjshme dhe të qartë – veçanërisht në sektorin bankar. Ligji i konkurrencës, për shembull, duhet të krijojë rregulla detyruese dhe të drejta në mënyrë, që të gjithë përdoruesit dhe pjesëmarrësit e tregut të mund të mbështeten në paratë dixhitale.
Për Gjermaninë dhe ekonominë e Evropës, do të jetë vendimtare të vazhdojnë me konkurrencën globale për metodat inteligjente të pagesave. Kjo është mënyra e vetme, për të siguruar që niveli tjetër i dixhitalizimit nuk është i rezervuar vetëm për Kinën dhe Shtetet e Bashkuara. Kohët e fundit, Pekini ka nënvizuar gatishmërinë e tij, që së shpejti të prezantojë një variant dixhital të monedhës kineze, renminbi. Propozimet korresponduese po diskutohen gjithashtu intensivisht në SHBA. Evropa nuk duhet të jetë e kënaqur me rolin e audiencës këtu.
