Ibrahim Kelmendi – Revista Drini – 3 Nëntor 2019
Edhe për inat të Shkrimtarit dhe Studiuesit Rexhep Qosja, i cili e shpërdoroi gabimisht në shkrimin që problematizoi noblin për Peter Handke, po sjell një citim të të korifeut të letërsisë botërore: Norvegjezin Knut Hamsun.
Ka jetuar gjatë viteve 1859-1952. Ka shkruar shumë romane dhe vepra të zhanreve të ndryshëm. Në vitin 1920 është lauruar me çmimin nobel për romanin “Bekimet e tokës” (në origjinal: “Markens Grøde”, botuar në vitin 1917).
Viti i laurimit dëshmon se nuk ka pas ndonjë rrol në laurim nazifshizmi gjerman, i cili e ka kap pushtetin në Gjermani në vitin 1933; trembdhjetë vjet më vonë.
Të paktën, për shpërdorim të Hamasun*it Qosja duhet të reflekton, për të bërë një shkrim tjetër, kundër shkrimit të tij “problematik”, që rrënoi aq shumë famën e tij.
Për Knut Hamsun kanë shkruar me admirim:
Thomas Mann,
Hermann Hesse,
Robert Musil,
Arthur Schnitzler,
Jacob Wassermann,
Stefan Zweig,
Martin Buber,
Arnold Schënberg,
Alfred Einstein,
Maxim Gorki,
Gerhart Hauptmann,
Heinrich Mann,
Tomáš Garrigue Masaryk,
André Gide,
Ernest Hemingway,
Franz Kafka,
John Galsworthy,
Henry Miller,
Bertolt Brecht,
Kurt Tucholsky,e të tjerë korife të letërsisë botërore.
Ne vazhdim një citat i vitit 1918 (atëherë kur të ironozosh relegjionet ndodhnin diskualifikime si blasfemi, që autorit duhet t’i ketë krijuar shqetësime):
“Jeta fetare është një fakt. Turku thërret: Allahu është më i madhi!, dhe vdes për atë bindje. Norvegjezi ende gjunjëzohet para altarit dhe pi gjakun e Krishtit. Secili popull ka një lopë me kumonë, në të cilën beson dhe në atë besim ai vdes lumturisht.” (në vitin 1918) [shqip: IK]
[Shqipërimi nga gjermanishtja: “Das religiöse Leben ist ein Faktum. Der Türke ruft: “Allah ist groß!, und stirbt für diese Überzeugung. Der Norweger kniet noch heute vor dem Altar und trinkt Christi Blut. Jedes Volk hat irgendeine Kuhglocke, an die es glaubt, und in diesem Glauben stirbt es selig.”]
