Mads dhe Line dhe dy fëmijët e tyre tani po lëvizin për në Jylland, si një mësues dhe punonjës social, që kanë kërkuar pa sukses një shtëpi, që ata mund të paguanin në zonën metropolitane.
Përktheu Arben Çokaj – marrë nga gazeta daneze Politiken
Në 25 vjet, çmimet e shtëpive janë rritur 350 për qind në Kopenhagë dhe Frederiksberg – kjo ka krijuar një pabarazi historike ekonomike, në mes të qytetit të madh dhe qyteteve më të vogla, sipas sondazhit më të plotë të tregut të strehimit deri më tani.
Mads dhe Line kanë pasur mjaft. Dy vjet të gjuetisë në zonën metropolitane e ka shpuar ëndrrën e një banese më të madhe, të zënë me pronarë me një vend më të mirë për familjen dhe dy fëmijët.
Tani ata po lëvizin nga Vesterbro për në fshatin e vjetër Gammel Rye në Skanderborg. Gjithashtu bëhet e ditur se është disi e pamundur të hysh në tregun e strehimit në Kopenhagë, kur je i punësuar në sferën publike dhe me të ardhura mesatare.
“Edhe pse jam i lumtur të shkoj në Gammel Rye, nuk kam se ç’bëj, por mendoj se ne jemi disi të përjashtuar nga zona metropolitane“, thotë Mads Møller Jensen, i cili vetë është mësues i shkollës fillore, ndërsa gruaja e tij Line është punëtore sociale.
Tregu i shtëpive në Kopenhagë gjithnjë e më shumë po fshihet për familjet me të ardhura të ulëta dhe të mesme. Përkundër ambicjeve politike për të siguruar hapësirë për të gjitha grupet profesionale dhe klasat shoqërore, Kopenhaga është me shpejtësi të plotë, duke u zhvilluar në një rezervë për më të paguarit dhe fëmijët e tyre.
Kjo është e dukshme nga hetimi më gjithëpërfshirës deri më tani i tregut të strehimit danez, i përgatitur nga Qendra për Njohjen Ekonomike të Strehimit:
»Pabarazia ekonomike në pasuritë e strehimit nuk ka qenë kurrë më e madhe. Ne kemi një shoqëri me fitues të mëdhenj dhe humbës të mëdhenj në qytetet e mëdha dhe në komunat më të vogla,« – thotë ekonomisti i lartë i studimit Marc Lund Andersen.
Artikulli vazhdon me grafikun
Zhvillimi i çmimeve për familjet në Kopenhagë
Pabarazia mund të vazhdojë për gjenerata
Deri në fillim të viteve 1990, çmimet e shtëpive zakonisht u rritën në të njëjtin ritëm në të gjithë vendin. Por që nga viti 1993 e tutje, çmimet u çmendën në qytetet e mëdha si Kopenhagë dhe Frederiksberg, ku çmimet për shtëpitë u rritën deri në 350 përqind deri në vitin 2017, kundrejt një rritje prej 117 përqindësh në të gjithë vendin.
Dhe kjo pabarazi do të rritet aq larg sa syri mund të shohë, thotë Marc Lund Andersen. »Do të jetë një ndryshim i ankoruar, që mund të vazhdojë edhe për gjenerata. Është një sfidë, nuk ka dyshim për këtë.«
Ky zhvillim, shqetëson ndër të tjera, edhe kryetarin e Shoqatës së mësuesve të Danimarkës, Anders Bondo Christensen.
»Kur mësuesit dhe për këtë arsye shërbëtorët e tjerë publikë detyrohen të largohen nga qyteti, ata gjithashtu do të kenë më pak dëshirë për të punuar në të, veçanërisht nëse përfshin një kohë të gjatë udhëtimi“.
»Dhe pastaj qëllimi i përgjithshëm i shkollës sonë fillore është që ne si fëmijë mësojmë tashmë të takojmë njëri-tjetrin në të gjithë ndarjet kulturore dhe ekonomike dhe shtresat shoqërore. Filozofia e tërë shkon plotësisht në lavamanin në qytetin e madh, nëse bëhet geto e të pasurve«, thotë presidenti i mësuesve.
Hapësirat e ndërtimit janë shumë të shtrenjta
Për të ardhurat më të ulëta, një strehim publik i mbështetur publikisht është e vetmja rrugë për tregun e shtëpive në Kopenhagë. Por ka edhe probleme këtu.
Edhe pse Qyteti i Kopenhagës mund të kërkojë deri në 25 për qind të të gjitha ndërtimeve të reja për të qenë i përgjithshëm, vendet e ndërtimit në Kopenhagë janë aq të shtrenjta saqë është e vështirë të mbahen çmimet poshtë.
»Kjo do të thotë që kompanitë e strehimit kanë vështirësi në marrjen e projekteve me oferta«, thotë Solveig Råberg Tingey, krye-ekonomist në Shoqatën Daneze të Strehimit, e cila përfaqëson 530 organizata të përgjithshme strehimi.
Kapitali karakterizohet tashmë nga familjet e klasës së lartë dhe klasës së mesme më të lartë; drejtuesit e lartë, analistët financiarë, mjekët, avokatët, inxhinierët, mësuesit e shkollave të mesme dhe zyrtarët tregojnë një analizë nga Këshilli i Biznesit të Lëvizjes së Punës.
Në Indre By (pjesa e brendshme e qytetit) dhe Frederiksberg, pothuajse çdo familje tjetër e fëmijëve tani i përket klasës së lartë ose klasës së mesme të lartë, ndërsa familjet e klasës punëtore duhet të largohen nga zona e qytetit.
Për krahasim, në nivel kombëtar, 22 për qind e familjeve me fëmijë vijnë nga klasat e larta sociale, thotë analisti kryesor i AE Mie Dalskov Pihl:
»Nëse ju si një fëmijë kurrë nuk keni takuar fëmijë të tjerë nga grupe të tjera shoqërore, atëherë është e vështirë të kuptoni një nënë ose baba të lodhur i cili është shkarkuar. Dhe a mendoni ju se duhet të paguani për shoqërinë e mirëqenies?«.
