EDWARD ESTLIN CUMMINGS
1894 – 1962
Edward Estlin Cummings, i njohur më mirë si E.E. Cummings ose e.e. cummings (Cambridge, 14 tetor 1894 – North Conway, 3 shtator 1962) ishte një poet amerikan, piktor, illustrator, dramaturg, shkrimtar dhe eseist.
Pas përfundimit të studimeve në Harvard, ai shërbeu si shërbim i ambulancës në frontin francez gjatë Luftës së Parë Botërore. I paditur padrejtësisht për spiunazh, ai u internua në La Ferté-Macé; nga kjo përvojë ai frymëzoi për Dhomën e Madhe (Enormous Room, 1922), një libër i diskutueshëm dhe në të njëjtën kohë patetik dhe zbavitës.
Cummings është i famshëm për përdorimin e tij joortodoks të shkronjave të mëdha dhe rregullave të pikësimit, si dhe për përdorimin e konventave sintaksore në një mënyrë avangarde dhe inovative. Në shkrimet e tij ekzistojnë shenjat e pikësimit të papritura dhe dukshëm jashtë vendit, të cilat ndërpresin të gjitha fjali ose edhe fjalë të vetme. Shumë nga poezitë e tij, për shkak të paraqitjes së kujdesshme të vargjeve, kuptohen më lehtë në faqen e shkruar, krahasuar me leximin me zë të lartë.
“Fëmijët e Dashurisë dhe Psikologjisë”
ZEMRËN TËNDE E MBAJ ME VETE
Unë e mbaj me vete zemrën tënde
E mbaj atë në brenda vetes
Nuk e ndaj kurrë atë.
Ku shkoj unë, vjen edhe ti, e dashura ime;
çdo gjë që bëj unë,
e bën edhe ti, e dashura ime.
Nuk i trembem fatit
sepse fati im je ti, e ëmbla ime.
Unë nuk e dua botën, sepse bota ime
më e bukur, më e vërteta je ti.
Ky është sekreti ynë i thellë
rrënjët e të gjitha rrënjëve
buisin të gjithë sythat
dhe qielli i qiejve
e një peme që quhet jetë,
që rritet lart përpjetë
saç shpreson shpirti,
dhe mendja fsheh.
Kjo është çudia që ndan yjet.
Zemrën tënde unë e mbaj me vete,
Unë e mbaj në vetem time.
EDWARD ESTLIN CUMMINGS
1894 – 1962
ai bën: bëmë të ndiej
ajo bën: shikoni se ç britmë
ai bën: vetëm një herë
ajo bën: por, sa bukur
ai bën: më bëj të prek
ajo e bën: ti më thuaj sa
ai bën: por tepër tepër
ajo bën: atëherë bëje
ai bën: le të shkojmë le të shkojmë
ajo bën: por jo larg
ai bën: ç’ është larg
ajo bën: ku je ti?
ai bën: mund të rrish
ajo bën: në çfarë mënyrë
ai bën: në këtë mënyrë
ajo bën: po, por nëse më puth
ai bën: do mundja të lëviz
ajo bën: mbase është dashuri
ai bën: po nëse e doni
ajo bën: kështu më vret
ai bën: por është jeta
ajo bën: por gruaja jote
ai bën: tani
ajo bën: ooh
ai bën: ç’mrekulli
ajo bën: vazhdo jepi
ai bën: oh jo jo jo
ajo bën: tani ngadalë
ai bën: vvvvvien?
Ajo bën: mmmm
ai bën: ti je hyjnore !
Ajo bën: dhe ti je Imi
Ç’ËSHTË PËR MUA GOJA JOTE?
Ç’është për mua goja jote?
Një kupë e temjanit të shkretuar,
një pemë me gjethe të etura,
një anije e gjatë e padurueshme,
një dridhje me shigjeta të shkëlqyera.
Ç’është për mua gjiri yt?
Një lule lutjesh të reja,
një poezi drite të vazhdueshme,
një burim zogjsh guximtarë,
një hark i dridhshëm në tension.
Ç’është trupi yt për mua?
Një teatër heshtjeje përfekte,
një koçi shkathtësie të kuqe;
dhe përsëri, Oh, hapi i pasigurtë
dëshirash të bardha-romantike !
GRUAJA IME
Gruaja ime është një kopsht i fildisht
supet e saj janë lule të ndritshme
dhe të lëmuara
dhe nën to lulet e reja
e të mprehta të gjinjve të saj të vegjël dashuror qëllim të lartë
dora e saj është pesë lule
mbi barkun e bardhë qëndron
një lule finoke në formën ëndrre
e duart, lule shumë të pastra të mrekullueshme ”
Nga
“Ç’është goja juaj për mua”
TË DUA
për mënyrat e tua të vogla të pavëmendshme,
të tmerruara nga reflektimet e tua
pothuajse zogj të butë, të errët
e befas bëhet dritë kur flet ti.
Të dua
për sytë e tu zixë si të fëmijës
dhe duart valëvitëse
për kyçet e tua perëndi të vogla
dhe gishtat e tu mistere të mrekullueshme.
Të dua
e studion lulja ditën e saj të jetës?
zemërohet flutura për një tingull shpirti?
do të preferoja një trëndafil
që ju do të jetoja në përjetësi
*Lexuar nga Giancarlo Cattaneo Parole
Përktheu: Faslli Haliti
