MARINA CVETAEVA
Lindur në Moskë, e bija e Ivan Vladimirovich Tsvetaev, profesor i Arteve të Bukura në Universitetin e Moskës dhe pianistes Marija Mejn Alexandrovna, qe një nga zërat më origjinale të poezisë ruse të shekullit XX dhe eksponente më e spikatur e lëvizjes lokale simboliste; vepra e saj nuk është parë me sy të mire edhe nga regjimi stalinist, edhe për shkak të veprave të shkruara në të njëzetat që lëvdonin luftën anti-komuniste të armatës së Bardhë, në të cilën burri i saj oficerit Sergei Yakovlevich Efronmilitava si oficer; emigroi për herë të parë në Berlin dhe më pas në vitin 1922, në Pragë.
Duke ndjekur udhëzimet e komunitetit rus i emigruar, ai shkoi u transferua në Paris në nëntor të vitit 1925. Ai u kthye në Moskë me djalin e tij Mur në vitin 1939, meshpresën për t’u ribashkuar me burrin e saj, të cilit i kishin humbur gjurmët dhe që në fakt kishte ikur në Spanjë, dhe e bija, Ariadna Efron, u kthye në Moskë në vitin 1937 dhe u dërgua menjëherë në një kamp pune [1]. Në një gjendje të varfërisë së skajshme dhe izolimit nga komuniteti letrar, më 31 gusht 1941 u vetëvar në hyrjen e izbës me qira nga dy pensionistë.
Rehabilitimi i veprës së saj letrare u zhvillua vetëm në vitet gjashtëdhjetë, njëzet vjet pas vdekjes së saj. Poezia e Cvetajeva kombinon sjelljen e çuditshme me një përdorim rigoroz të gjuhës, jo pa metaforat paradoksale. Nëse gjatë fazës së parë të krijimit, Tsvetaeva u ndikuar nga Majakovski dhe forcës së tij poetike, më vonë u nda në sajë të kulturës së saj në bazë të romantikëve gjermanë, dhe pastaj iu afrua më shumë me Pasternakun qoftë me shpirti poetik i Pushkinian.
- FAQJA E BARDHË PËR PENËN TËNDE
Unë jam një faqe e bardhë për stiletin tënd.
Pres çdo gjë. Jam një faqe e bardhë.
Unë jam kujdestari i së mires tënde:
Unë do të rritem dhe do t’jua jap përsëri njëqinfishin.
Unë jam fusha, toka e zezë.
Ti për mua je rrezja dhe plazhi lagësht.
Ti je Perëndia dhe Zoti im,
dhe unë jam toka e zezë dhe letra e bardhë.”
2. ME MUA NUK DUHET TË FLASËSH
Me mua nuk duhet të flasësh,
Ja buza: jepini të pijë.
Ja flokët e mi: përkëdhelini.
Ja duart: mund të puthen.
Por më mirë, lejomëni që të fle.
3. JA ENDE NJË DRITARE
Ja ende një dritare,
Ku ende nuk flenë.
Mbase – pijnë verë,
mbase – rrinë kështu.
Ose thjeshtë –
dy duart nuk lodhen.
Në çdo shtëpi, mik
Ka një dritare të tillë.
Jo qirinj ose llamba kanë ndezur errësirën:
por sytë pa gjumë!
Britma detashmentesh dhe takimesh:
ti, dritare natën !
Mbase, qindra qirinj,
mbase, tre qirinj…
Nuk ka, nuk ka
për mendjen time të qetë.
Edhe në shtëpinë time
Ka hyrë një gjë si kjo.
Ju lutem, mik, për shtëpinë pa gjumë,
për dritaren me dritë.
Përktheu: Faslli Haliti
