Nga Lindita KOMANI
Në 3 vëllime u promovua në Tiranë
Demokracia nuk pret! Ky është mesazhi që përshkon publicistikën e Frank Shkrelit, përzgjedhur e përmbledhur në një botim me tre vëllime që mban po këtë titull.
Dhjetë vjet shkrime mbi problematika shqiptare të ditës, personalitete me rëndësi për botën shqiptare e amerikane, zhvillime në marrëdhëniet ndërkombëtare dhe efektin e tyre mbi shqiptarët, viktimat e komunizmit dhe kujtesën për ta, për të sjellë një kontribut ndërtues dhe jo shkatërrues në një hapësirë të shqetësuar shoqërore-politike si ajo shqiptare.
Dhjetë vjet mendim kritik shpalosur në faqet e gazetës “Telegraf”, botuesi i së cilës, Agim Çiraku ishte edhe mundësuesi i këtij botimi libri, në kuadër të Vitit Jubilar të Gjergj Kastriot-Skënderbeut si dhe i aktivitetit përurues të tij sot, më 11 shtator në Tiranë. Me karrierë të gjatë të ngritur në një mjedis radiofonik si; gazetar, redaktor, shef i seksionit shqip, këshilltar i lartë programacioni në Drejtorinë Evropiane, zëvendësdrejtor për Bashkimin Sovjetik dhe drejtor i Drejtorisë Europiane në “Zërin e Amerikës”, Shkreli në këta dhjetë vitet e fundit ka ndërtuar një profil të spikatur edhe si analist në gazetarinë e shkruar, gjë që u vu në pah nga Besnik Mustafaj në fjalën e tij hapëse si profesionist i fjalës së shkruar.
“Gazetaria e ngritur si një kauzë profesionale dhe thënia e së vërtetës përmes shkrimit”, janë tipari kyç i Shkrelit, i cili është “një gazetar i lirë së brendshmi, gjë e rrallë në kohët e sotme”, vlerësoi më tej Mustafaj. Për të Shkreli është një pasues dhe pasurues i traditës së nisur si një shkollë nga rilindësit e të ngritur edhe më tej nga vatranët, nga të cilët ka marrë e bërë të vetën, sidomos, aftësinë për ta parë çështjen shqiptare si një tërësi. Identifikues i problematikave që ka shoqëria shqiptare në Ballkan, tek ai vërehen edhe dy tipare të tjerë të rëndësishëm.
-Evokimi i historisë kryhet me qëllimin e shquarjes së një trashëgimie të dobishme, të përbashkët e gjithëshqiptare, trashëgimi e cila nuk ka veç vlera muzeale, por që është vitale dhe duhet të zhvillohet edhe më tej si e tillë.
-Pasuria dhe pastërtia e gjuhës është mbresëlënëse, veçanërisht duke pasur parasysh, se Shkreli është larguar fare i ri nga mjedisi amtar, trevat shqiptare në Mal të Zi (në kohën e largimit të tij bashkë me familjen – Jugosllavi). Në një kohë kur gazetaria moderne shqiptare vuan nga deformimi i gjuhës së shkruar për arsye ndikimi nga fjalët e huaja dhe nga zhvillimi i saj edhe nëpërmjet ndikimit të mediave sociale, gjuha e Shkrelit është një mësim për gazetarët e rinj. Të gjitha këto e pa hyrë në analizë më të thellë bëjnë që kjo ditë të jetë e shënuar e “të festohet si një rast gëzimi”, mbylli fjalën e tij Mustafaj.
Besimi në Zot, shërbimi për atdheun e të parëve, përpjekja konstante për të mbrojtur demokracinë liberale amerikane dhe përpjekja për të luftuar murtajën komuniste në Shqipëri, janë tiparet kryesore të veprës së Shkrelit, shkruan Sami Repishti me rastin e këtij botimi. “Njerëz si Shkreli na sjellin në mend vargjet e Nolit “Mbahu nëno, mos ki frikë se ke djemtë në Amerikë“”, u shpreh Simon Mirakaj në fjalën e tij. “Demokracia ka nevojë për edukim të vazhdueshëm” dhe shkrimet e Shkrelit shërbejnë plotësisht në këtë drejtim, sidomos në një kohë kur “kompjuterkracia mund të na zëvendësojë demokracinë, me platforma digjitale ku ne kemi vetëm të drejtë të qajmë hallet tona, por nuk marrim pjesë si vendimmarrës”, tha Zamira Çavo në fjalën e saj.
Pavarësisht vështirësive me të cilat ndeshemi sot si shqiptarë, e duke kuptuar që “Pranvera Shqiptare nuk ka çelur ende lulet për të cilat prisnim dikur”, mesazhet e shkrimeve kanë qenë gjithmonë “larg përçarjeve të momentit, në frymën e dialogut, duke ngritur virtytet e kombit shqiptar”, plotësoi vetë Shkreli ndërhyrjet e përshtypjet nga lexuesit e njohësit e punës së tij publicistike. Ndonëse mund të duket ndryshe, “dielli i demokracisë shqiptare nuk e ka humbur rrugën. Ai do ta udhëheqë kombin në rrethana të reja në të cilat kombi do të dalë ngadhënjyes mbi gjithë sfidat”. Duke iu referuar në mbyllje Kadaresë, ai u shpreh se figura ndriçuese si; Gjergj Kastriot Skënderbeu dhe Nënë Tereza na udhëheqin e na orientojnë me veprën e shembullin e tyre.
Në këtë frymë optimiste, mund të përpiqemi si lexues të këtij botimi e si ndjekës të shkrimeve të Shkrelit në faqet e gazetës “Telegraf”, që të kuptojmë apo më mirë përfytyrojmë se sa shumë është zhvilluar Shqipëria që nga viti 1991, kur në vizitën e tij të parë autori u gjend në Tiranë në kuadër të përgatitjeve për rihapjen e Ambasadës Amerikane e për pritjen e ish-sekretarit të shtetit James Becker. Ishte koha kur për herë të parë ai ka mësuar edhe për jehonën e rëndësinë që ka patur “Zëri i Amerikës” në formimin e opinionit politik shqiptar drejt rrëzimit të diktaturës komuniste. Me kujtesën se si përjetohej në shtëpinë tonë dëgjimi i “Zërit të Amerikës”, me zë sa më të ulët e me vesh sa më pranë radios, me kënaqësi më mbetet që si pjesëmarrëse në përurim e hartuese e këtij shkrimi, t’i jap të drejtë z.Shkreli në gjithë sa ai tha.
As ai vetë ndoshta nuk e kish menduar, që një ditë do të ndodhej në mes të Tiranës, në përurimin e librit të tij dhe si ish-gazetar në karrierë në “Zërin e Amerikës” do të intervistohej nga një korrespondent i “Zërit të Amerikës” në Tiranë. Përurimi i “DEMOKRACIA NUK PRET” u përshëndet në hyrje nga Presidenti i Republikës së Shqipërisë, Ilir Meta, i cili në fjalën e tij theksoi se demokracia duhet të mbrohet e duhet të fitohet dhe se kjo është koha që të punohet për të rritur identitetin tonë kombëtar. Të pranishëm në këtë aktivitet që u zhvillua në mjediset e Hotel Rogner e që do të mbahet mend gjatë për mesazhet e vlerën që përcolli, ishin edhe shumë personalitete të jetës së vendit, mes tyre ish-presidenti e ish-kryeministri Sali Berisha, politikanë të tjerë nga gjithë spektri politik, diplomatë, përfaqësues të mediave, shkrimtarë e njerëz të kulturës në përgjithësi.
