E shtunë, 28 prill 2018
A po vjen Shqipëria në BE?
Komisioni i BE-së rekomandon negociatat për pranimin e Shqipërisë. Por ka rezistencë në kryeqytetet evropiane. Një bisedë me kryeministrin Edi Rama – për “Escobarin e Ballkanit”, presidentët e korruptuar dhe frikën e një lufte të re.
n-tv.de: Z. Kryeministër, le të hedhim një vështrim larg në të ardhmen. Çfarë lloj shteti anëtar i BE-së do të ishte Shqipëria, nëse do të hyjë në komunitet?
Edi Rama: Jo i jashtëzakonshëm. Ne jemi një vend i vogël. Ne sjellim përulësi dhe vendosmëri. Ne jemi gjithmonë në vijë kur bëhet fjalë për politikën e jashtme evropiane. Ne marrim pjesë në çdo mision të NATO-s. Ne besojmë në projekt. Por për ne nuk është aq e lehtë sa edhe për vendet e tjera. Për ne, është për jetën dhe vdekjen, për të ardhmen dhe të kaluarën. Bashkimi me BE-në do të thotë që ne të largohemi përgjithmonë nga koha e luftës në Kosovë.
Ka anëtarë që po avancojnë dhe ata që duan të konsolidohen. Si do të sillet Shqipëria kur vjen, për shembull, në një sistem kuotash për shpërndarjen e drejtë të refugjatëve?
Unë them në çdo rast, edhe nëse ekziston një sistem kuotash, ne do të bëjmë pjesën tonë. Ne nuk do të shmangemi. Shqipëria ka një histori krenare sepse ka shpëtuar kaq shumë hebrenj gjatë Luftës së Dytë Botërore. Kam përjetuar veten time. Ne jemi një vend me tre milionë banorë. Gjatë spastrimit etnik në luftën e Kosovës, 500.000 refugjatë erdhën tek ne. Nuk ishte lojë e fëmijëve, por ne e bëmë dhe do ta bëjmë përsëri në çdo rast. Ne aktualisht po mbrojmë mijëra opozitare nga Irani. Për të hapur dyert tona për njerëzit në nevojë është pjesë e ADN-së tonë.
VIDEO
“Bien në sy nga brutaliteti“: Klanet shqiptare kontrollojnë pjesën më të madhe të biznesit të drogës në Gjermaninë jugore
Shqipëria është ndër ato vende që flasin jashtë për përparime të mëdha në krijimin e një fondi monetar dhe një union bankar, siç kërkohet nga presidenti francez Emmanuel Macron?
Këto janë ide të mëdha.
Po në lidhje me shpenzimin e dy përqind të produktit të brendshëm bruto në NATO dhe ndërtimin e një ushtrie evropiane?
Ne tashmë shpenzojmë dy për qind të prodhimit tonë të brendshëm bruto në NATO…
Po në lidhje me ushtrinë evropiane?
Kjo duhet së pari të lindë. Ne gjithmonë i përmbushim detyrimet tona.
Pra, pa marrë parasysh se ku shkon për Europën, Shqipëria është këtu?
Europa tashmë po shkon në drejtimin e duhur, nuk kam asnjë dyshim për këtë. Nuk ka drejtim të gabuar: komuniteti është në një proces të përhershëm të reformës.
Kancelarja Angela Merkel tha para takimit të saj dje se ende ka shumë për të bërë për Shqipërinë, veçanërisht në luftën kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit.
Ne ende kemi shumë për të bërë në çdo sektor.
Për të huajt ndonjëherë është vështirë të imagjinohet se Shqipëria është në gjendje ta bëjë këtë. Ka disa, shembuj dyshim disi pikante: Zoti më i famshëm i drogës i vendit, nofka e tij është “Escobar i Ballkanit”, Klement Balili, ende më të lirshme. Si mund të jetë kjo?
Së pari, le të flasim për atë që kemi bërë tashmë për drogat. Ajo që kemi arritur në katër vitet e fundit, askush nuk e ka imagjinuar në ëndrrat e tij më të egra. Ne kishim problemin e përhapur të kultivimit të kanabisit në vend. Vendi Lazaret ishte diçka si rajoni autonom i kultivimit të kanabisit. Dhe policia nuk kishte interes të përfshihej. Por ne e bëmë atë. Më në fund e zhdukëm kanabisin vitin e kaluar. Shqipëria nuk është dhe nuk do të jetë më një vend ku rritet ose tregtohet kanabisi.
Po në lidhje me “Pablo Escobar e Ballkanit”?
Unë nuk e di nëse ai e fiton atë nofkë. Ai është një kriminel i kërkuar dhe ne jemi duke punuar me organizatat ndërkombëtare për t’u përfshirë. Por ju lutem gjithashtu mendoni për real Pablo Escobar. Ai nuk u kap në pak javë apo jo. Dhe ai nuk u pasua nga një vend që është gati të bëhet një shtet i vërtetë, por një superfuqi. Është e lehtë të vendosësh një vulë në një vend nga disa shembuj të izoluar.
Rilindur, sapodalë nga lufta
E kaluara thyen Republikën e re të Kosovës
Më lejoni t’ju jap një shembull tjetër: Presidenti juaj Ilir Meta konsiderohet i korruptuar. Ka material video, që tregon atë duke u përpjekur të manipulojë tenderët publikë. Dhe gjyqësori shqiptar nuk e trajtoi më tej problemin.
Nëse partnerët tanë në Evropë na thonë se duhet të dorëzojmë kur bëhet fjalë për rastet e profilit të lartë të korrupsionit, ato janë, natyrisht, të drejta. Kjo është arsyeja pse ne po e pastrojmë sistemin tonë të drejtësisë. Çdo gjyqtar dhe prokuror duhet të marrë pjesë në një dëgjim, që kujton një gjykim. Ai duhet të dëshmojë se pasuria e tij është e fituar mirë. Ai duhet të provojë se vendimet e tij të mëparshme ishin të integritetit dhe se ai i përmbush kërkesat për të qenë pjesë e sistemit tonë të ri. Disa gjyqtarë dhe avokatë nuk e morën këtë test. Të tjerë duhej të hiqnin kapelen e tyre. Reforma e sistemit tonë gjyqësor nuk ekziston vetëm në letër. Ajo është realitet.
Ilir Meta është ende president. A do të ndryshojë ndonjë gjë në të ardhmen e parashikueshme?
Unë nuk dua të flas për raste individuale. Do të doja të flas për një sistem gjyqësor, në të cilin të gjithë duhet të përgjigjen për veprimet e tij – qoftë Ministri, Presidenti apo Kryeministri.
Ekonomia e Shqipërisë po rritet relativisht ngadalë, duke marrë parasysh se nga vjen vendi. Kur ishit ende kryebashkiak i kryeqytetit Tiranë, pikturuat ndërtesa publike shumëngjyrëshe. Për projektet e ndërtimit në shkallë të gjerë, nuk kishit para. A keni diçka të ngjashme kur bëhet fjalë për pranimin në BE?
Rritja ekonomike është rritur nga zero në gati katër për qind. Nëse kjo është relativisht e ngadaltë, do të doja të dija se çfarë është relativisht e shpejtë. Por ju keni të drejtë, ne duhet të rritemi. Tani për tani, ne po krijojmë një rritje reale, një rritje të krijimit të vendeve të punës. Kjo është e rëndësishme. Sa për ndërtesat shumëngjyrëshe, këto ishin kohë historike. Ngjyra nuk ishte një gjest estetik, ishte një operacion politik. Nuk kisha para. Ngjyrat ishin praktikisht të lira. Ata ishin një mundësi për mua që t’u tregoja njerëzve se ndryshimi është ende i mundur.
A funksiononte ai?
Nëse vazhdoni të flisni me mua rreth 20 vjet më vonë, ka funksionuar dukshëm.
Edhe nëse gjithçka zhvillohet aq pozitivisht sa e përshkruani, pranimi i Shqipërisë në BE nuk është i sigurt…
Më lejoni të them një gjë: negociatat janë shumë më të rëndësishme për mua sesa anëtarësimi në këtë moment. Kushdo që dëshiron të bëhet anëtar i BE duhet të modernizohet. Dhe pikërisht kjo që na nevojitet tani. Kur arrijmë në epokën e aderimit, ne kemi bërë një punë të shkëlqyer. Teksa BE aktualisht punon, pranimi është gjithashtu një çështje politike. Kush e di se cila është situata në pesë vjet. Por tani duhet të bëjmë atë që duhet të bëjmë tani.
Pra, nuk jeni zhgënjyer kur Presidenti Macron tha se nuk duhet të ketë anëtarë të rinj derisa anëtarët ekzistues të reformojnë BE në favor të tyre?
Jo, Macron ka absolutisht të drejtë. Me më shumë anëtarë nuk do të jetë më e lehtë.
A ka një alternativë të BE-së për Shqipërinë?
Shpresoj që kjo pyetje të mos dalë kurrë. Kjo do të ishte një makth.
Një qasje ndaj Rusisë apo Kinës do të ishte një makth?
Juncker ka të drejtë. Mund të përballojmë edhe një luftë.
Çfarë do të thotë?
Pyete Juncker, unë pajtohem me të.
Presidenti i Komisionit Evropian Jean-Claude Juncker ka paralajmëruar për tensione të reja në Ballkan.
Ajo që e mban Ballkanin të qetë dhe bashkëpunues është perspektiva e anëtarësimit në BE. Nëse kjo perspektivë është zhdukur… Njerëzit ende janë duke ruajtur armët e tyre nën shtretërit e tyre.
Ju keni thënë diçka të mrekullueshme të mërkurën përpara bisedës tuaj me Angela Merkel: Shqipëria është një vend në të cilin të dy myslimanët dhe të krishterët kanë të njëjtën fe: “Dhe kjo fe është Evropa“.
Të gjitha statistikat tregojnë se popullsia e Shqipërisë është më optimistë nga BE-ja se çdo tjetër në kontinent. Të krishterët dhe muslimanët kanë kisha dhe xhami në Shqipëri. Por tempulli ynë është Evropa.
Shoqëritë e shumë Shteteve Anëtare mund të përdorin pak nga kjo eufori. Por ata janë të lodhur, të mërzitur.
Ata janë të lodhur sepse nuk e dinë çfarë do të thotë lufta. Ata janë midis atyre gjeneratave në historinë e Evropës, që nuk kanë përjetuar një luftë. Ata janë prishur nga paqja.
Çka duhet të ndodhë që evropianët përsëri të bëhen entuziastë për Evropën?
Zoti na ruajt, ata nuk duhet të shkojnë në luftë, ka të bëjë me udhëheqjen e mirë.
Para takimit me Merkelin, ju e krahasuat vizitën tuaj shtetërore në një intervistë me një pelegrinazh.
Jo, nuk kam thënë kështu: thashë se roli i Gjermanisë në krizën e refugjatëve gjithashtu e ka bërë atë një pikë ankorimi për projektin evropian. Dhe Angela Merkel është provuar si një kampione në luftën për vlerat evropiane. Në këtë sfond unë e krahasova një takim me të me një audiencë me Papën.
A po thoni që e konsideroni Angela Merkel si person që mund të rindezni euforinë në Evropë për projektin e BE-së?
Ajo nuk është lloji që shkakton eufori. Por ajo është një person që ka ndihmuar për të ruajtur atë që ajo ka arritur.
Dhe pastaj Macron është ai që sjell euforinë dhe ringjalli entuziazmin për Europën?
Kjo do të tregojë. Uroj shumë.
Issio Ehrich foli me Edi Rama
Burimi: n-tv.de
Samstag, 28. April 2018
Kommt Albanien in die EU?
“Für uns geht es um Leben und Tod”
Die EU-Kommission empfiehlt Beitrittsverhandlungen mit Albanien. Doch in den europäischen Hauptstädten gibt es Widerstand. Ein Gespräch mit Ministerpräsident Edi Rama – über den “Escobar des Balkans”, korrupte Präsidenten und die Angst vor einem neuen Krieg.
n-tv.de: Herr Ministerpräsident, lassen Sie uns einen Blick weit in die Zukunft werfen. Was für ein EU-Mitgliedstaat wäre Albanien, wenn es der Gemeinschaft beitreten würde?
Edi Rama: Kein außergewöhnlicher. Wir sind ein kleines Land. Wir bringen uns mit Demut und Entschlossenheit ein. Wir sind immer auf einer Linie, wenn es um die europäische Außenpolitik geht. Wir beteiligen uns an jeder Nato-Mission. Wir glauben an das Projekt. Aber für uns ist es nicht so einfach wie für andere Länder. Für uns geht es um Leben und Tod, um Zukunft und Vergangenheit. Der EU beizutreten bedeutet für uns, für immer die Zeiten des Kosovo-Krieges hinter uns zu lassen.
Es gibt Mitglieder, die voranschreiten, und jene, die eher konsolidieren wollen. Wie würde Albanien sich verhalten, wenn es zum Beispiel um ein Quotensystem zur gerechten Verteilung von Flüchtlingen geht?
Ich sage bei jeder Gelegenheit, selbst wenn es ein Quotensystem gibt, werden wir unseren Beitrag leisten. Wir werden uns nicht wegducken. Albanien hat eine stolze Geschichte, weil es während des Zweiten Weltkrieges so viele Juden gerettet hat. Ich habe das selbst erlebt. Wir sind ein Land mit drei Millionen Einwohnern. Während der ethnischen Säuberungen im Kosovo-Krieg kamen 500.000 Flüchtlinge zu uns. Das war kein Kinderspiel, aber wir haben es geschafft und würden es bei jeder Gelegenheit wieder tun. Derzeit schützen wir Tausende Oppositionelle aus dem Iran. Menschen in Not unsere Türen zu öffnen, ist Teil unser DNA.
VIDEO
“Zeichnen sich durch Brutalität aus”: Albanische Clans steuern Großteil des Drogengeschäfts in Süddeutschland
Wird Albanien zu jenen Ländern gehören, die sich zu großen Schritten beim Aufbau eines Währungsfonds und einer Bankenunion aussprechen, wie sie der französische Präsident Emmanuel Macron fordert?
Das sind großartige Ideen.
Wie sieht es damit aus, zwei Prozent des Bruttoinlandsproduktes für die Nato auszugeben und eine europäische Armee aufzubauen?
Wir geben schon zwei Prozent unseres Bruttoinlandsprodukts für die Nato aus…
Und was ist mit der europäischen Armee?
Die muss ja erstmal entstehen. Wir kommen unseren Verpflichtungen immer nach.
Also egal, wohin es für Europa geht, Albanien ist dabei?
Europa wird sich schon in die richtige Richtung entwickeln, da habe ich keine Zweifel. Es gibt keine falsche Richtung: Die Gemeinschaft steckt in einem immerwährenden Reformprozess.
Kanzlerin Angela Merkel sagte vor Ihrem Treffen gestern, dass es für Albanien noch viel zu tun gebe, vor allem beim Kampf gegen die organisierte Kriminalität und die Korruption.
Wir haben in jedem Sektor noch viel zu tun.
Für Außenstehende ist es mitunter schwer vorstellbar, dass Albanien jemals so weit sein könnte. Es gibt einige, zugegebenermaßen etwas effekthascherische Beispiele: Der wohl bekannteste Drogenbaron des Landes, sein Spitzname ist “Escobar des Balkans”, Klement Balili, läuft noch immer frei herum. Wie kann das sein?
Lassen Sie uns erst darüber sprechen, was wir bereits gegen Drogen getan haben. Was wir in den vergangenen vier Jahren erreicht haben, hat sich niemand in seinen kühnsten Träumen ausmalen können. Wir hatten das weitverbreitete Problem des Cannabis-Anbaus im Land. Der Ort Lazaret war so etwas wie die autonome Region des Cannabis-Anbaus. Und die Polizei dort hatte kein Interesse daran, sich einzumischen. Aber wir haben es geschafft. Wir haben Cannabis im vergangenen Jahr endgültig ausgemerzt. Albanien ist kein Land mehr, in dem Cannabis angebaut oder vertrieben wird, und wird es auch nicht mehr sein.
Und was ist mit dem “Pablo Escobar des Balkans”?
Ich weiß nicht, ob er diesen Spitznamen verdient hat. Er ist ein gesuchter Krimineller und wir arbeiten mit internationalen Organisationen daran, in zu fassen. Aber denken Sie doch bitte auch mal an den echten Pablo Escobar. Der wurde auch nicht in ein paar Wochen gefasst. Und ihm war nicht ein Land hinterher, das erst im Begriff ist, ein richtiger Staat zu werden, sondern eine Supermacht. Es ist leicht, einem Land durch einige isolierte Beispiele einen Stempel aufzudrücken.
VIDEO
Neu geboren, gezeichnet vom Krieg: Vergangenheit zerreißt junge Republik Kosovo
Lassen Sie mich trotzdem noch ein anderes Beispiel anreißen: Ihr Präsident Ilir Meta gilt als korrupt. Es gibt Videomaterial, dass ihn beim Versuch zeigt, öffentliche Ausschreibungen zu manipulieren. Und die albanische Justiz widmet sich dem Problem nicht weiter.
Wenn unsere Partner in Europa uns sagen, wir müssen liefern, wenn es um hochkarätige Korruptionsfälle geht, haben sie natürlich Recht. Deswegen säubern wir unser Justizsystem. Jeder Richter und Staatsanwalt muss sich einer Anhörung stellen, die an einen Gerichtsprozess erinnert. Er muss belegen, dass sein Wohlstand redlich verdient ist. Er muss beweisen, dass seine früheren Entscheidungen integer waren und dass er die Voraussetzungen erfüllt, Teil unseres neuen Systems zu sein. Einige Richter und Anwälte haben sich diesem Test gar nicht erst gestellt. Andere mussten ihren Hut nehmen. Die Reform unseres Justizapparats existiert nicht nur auf dem Papier. Sie ist Realität.
Ilir Meta ist trotzdem noch Präsident. Wird sich daran in absehbarer Zeit etwas ändern?
Ich will nicht über einzelne Fälle sprechen. Ich möchte über ein Justizsystem sprechen, in dem sich jeder für seine Taten verantworten muss – egal ob Minister, Präsident oder Ministerpräsident.
Die Wirtschaft Albaniens wächst relativ langsam, wenn man bedenkt, wo das Land herkommt. Als Sie noch Bürgermeister der Hauptstadt Tirana waren, ließen Sie öffentliche Gebäude bunt anmalen. Für großangelegte Bauprojekte hatten Sie kein Geld. Haben Sie etwas Ähnliches vor, wenn es um den EU-Beitritt geht?
Das Wirtschaftswachstum ist von null auf fast vier Prozent gestiegen. Wenn das relativ langsam ist, wüsste ich gern, was relativ schnell ist. Aber Sie haben Recht, wir müssen wachsen. Derzeit schaffen wir es, echten Wachstum zu fördern, ein Wachstum, bei dem auch Jobs entstehen. Das ist wichtig. Und was die bunten Gebäude angeht: Das waren historische Zeiten. Die Farbe war keine ästhetische Geste, sie war eine politische Operation. Ich hatte kein Geld. Farben waren praktisch umsonst. Sie waren für mich die Möglichkeit, den Menschen zu zeigen, dass Veränderung trotzdem möglich ist.
Hat es funktioniert?
Wenn Sie mich 20 Jahre später immer noch darauf ansprechen, hat es offensichtlich gewirkt.
Selbst, wenn sich alles so positiv entwickelt, wie Sie es beschreiben, ist ein EU-Beitritt Albaniens nicht sicher…
Lassen Sie mich eines sagen: Die Verhandlungen sind für mich im Augenblick viel wichtiger als der Beitritt. Wer EU-Mitglied werden will, muss sich modernisieren. Und genau das brauchen wir gerade. Wenn wir die Beitrittsreife erreichen, haben wir einen großartigen Job gemacht. So, wie die EU derzeit funktioniert, ist der Beitritt dann auch eine politische Frage. Wer weiß, wie die Lage in fünf Jahren ist. Aber wir sollten jetzt tun, was es jetzt zu tun gibt.
Sie waren also nicht enttäuscht, als Präsident Macron sagte, dass es keine neuen Mitglieder geben sollte, bis die bestehenden Mitglieder die EU in seinem Sinne reformiert haben?
Nein, Macron hat ja völlig Recht. Mit mehr Mitgliedern wird es ja nicht leichter.
Gibt es für Albanien Alternativen zur EU?
Ich hoffe, dass sich diese Frage niemals stellen wird. Das wäre ein Alptraum.
Eine Annäherung an Russland oder China wären ein Alptraum?
Juncker hat Recht. Uns würde womöglich gar ein Krieg drohen.
Wie meinen Sie das?
Fragen Sie Juncker, ich gebe ihm Recht.
EU-Kommissionspräsident Jean-Claude Juncker hat vor neuen Spannungen auf dem Balkan gewarnt.
Was den Balkan friedfertig und kooperativ hält, ist die Aussicht auf EU-Mitgliedschaft. Wenn es diese Perspektive nicht mehr gibt… Die Leute lagern ihre Waffen noch unter ihren Betten.
Sie sagten am Mittwoch vor Ihrem Gespräch mit Angela Merkel etwas Bemerkenswertes: Albanien sei ein Land, in dem sowohl Muslime als auch Christen dieselbe Religion hätten: “Und diese Religion ist Europa.”
Alle Statistiken belegen: Die Bevölkerung Albaniens ist so EU-optimistisch wie keine andere auf dem Kontinent. Christen und Muslime haben in Albanien Kirchen und Moscheen. Aber unser Tempel ist Europa.
Die Gesellschaften vieler Mitgliedstaaten könnten ein bisschen von dieser Euphorie gebrauchen. Aber sie sind müde, verdrossen.
Sie sind müde, weil sie nicht wissen, was Krieg bedeutet. Sie gehören zu jenen Generationen in der Geschichte Europas, die keinen Krieg erlebt haben. Sie sind verwöhnt vom Frieden.
Was muss passieren, damit sich die Europäer wieder für Europa begeistern können?
Gott bewahre, sie sollen keinen Krieg erleben müssen, es geht um gute Führung.
Vor Ihrem Treffen mit Merkel verglichen Sie Ihren Staatsbesuch in einem Interview mit einer Pilgerfahrt.
Nein, ganz so hab ich das nicht gesagt: Ich sagte, dass Deutschland auch durch seine Rolle in der Flüchtlingskrise zu einem Ankerpunkt für das europäische Projekt geworden ist. Und Angela Merkel hat sich als Champion im Kampf um europäische Werte bewährt. Vor diesem Hintergrund verglich ich ein Treffen mit ihr mit einer Audienz beim Papst.
Sagen Sie damit, dass Sie Angela Merkel für die Person halten, die in Europa wieder Euphorie für das Projekt EU entfachen kann?
Sie ist nicht der Typ, der Euphorie auslöst. Aber sie ist eine Person, die geholfen hat, das Erreichte zu bewahren.
Und Macron ist dann derjenige, der die Euphorie mitbringt, und die Begeisterung für Europa wiederbelebt?
Das wird sich zeigen. Ich wünsche es mir sehr.
Mit Edi Rama sprach Issio Ehrich
Quelle: n-tv.de
