Atdheu Dhe Dashuria

0
1197

Publikuar në FB nga bukuroshja Elinda Sulejmani

Andon Z. Çajupi

Vitua nje pun’ e madhe,
e bukur si sorkadhe,
nga gjithe shoqet shquan
dhe gjithe trimat e duan.
Per te tille bukuri
kush nuke ka dashuri?
Nje dite qe vete ne krua,
duke ecure mbi thua,
poqi njè turk, trim te marre
tjeter here s’e kish pare.
Rrobate qe kish, i ndrinin
dhe armet i vetetinin!
Kur shtiu syt’ e e pa:
«Vito, te dua! i tha.
Vito, do te te marr grua!»
Vitua u turperua,
po me shum’ u hidherua
dhe iu pergjegj: «S’je per mua,
se u’nje tjetere dua,
jemi nje bes’ e nje sua;
po merre fjalene prape
dhe shko ketej me vrape!»
– Kush eshte me trim se mua,
qe do te te marre grua?
– Ai qe jam vluare (fejuar)
dhe per te martuare;
eshte trim’ sa s’gjendete,
i mire sa s’benete;
ish vet’ i trete vella,
kush ka qene si ata?
Trima sa s’i zinte plumbi,
njeri vdiq, i dyti humbi.
Jorgjin e la perendia
shprese per memen e tia;
eshte i vetem e jetim,
i dashur’ i shpirtit tim,
dhe nga te tere me trim,
perdor pallen e hanxhare,
eshte i zoti te me marre!
Ndaj, té lutem, mos me nga,
te mos biesh ne hata,
se shejtani pune s’ka!»
Turku me te tilla fjale,
qiti te shkretene palle,
nga inati u verdhua
dhe thirri posi dragua:
«N’eshte m’i zoti nga une,
le te me dale ketune,
ne me munte, besa-bese.
Burri yt po le te jete,
n’e dergofsha n’ate jete,
dije, do te te marr vete!»
Vitua shum’u frikua,
lot i vinine si krua,
dhe me shtepi, duke qare,
rrefeu q’i kishte ngjave.
Po Jorgji, kur e degjoi,
veshi armete dhe shkoi,
u ngjit malite perpjete
ashtu si ngjitene rete,
dhe me zi te madh si shkembi
po therret, sa tundet vendi:
«Kush esht’ ai q’u levdua,
qe do te mundet me mua?»
Me ze te math, si gjemimi,
iu pergjegj ahere trimi.”)
«Une jam ai qe shtie
dhe plumbi dem nuk bie.
U’ jam ai qe kam vrare
bejlere dhe pashallare,
dhe kaure, mije vete,
kam derguar n’ate jete!
Dhe do te trembem tani
nga nje fusharak si ti?
Tani do ta shoq dhe vete
kush eshte trim i vertete…
Keto thosh turku dhe vinte,
po dhe Jorgua e printe;
hodhi armété perdheze
dhe zuri te sgjeshe brezè,
qe kish qepur Vitua vete,
Si fustan e fermelete.
Kur e kujtoi, u shemb,
mos pandehni se u tremb,
beri kryqn’ e fshiu lote:
«Jam azer!» hidhet e thote,
edhe me dore nje thike
ju vërsul turkut pa frike.
Trimi rrembeu hanxhare
dhe po hidhej si i marre,
Fryjti era, nga rrembimi
leshon flokatene trimi,
Atje ku qe afèruar,
me gjoks hapet leshetuar,
ju duk, ne gryke te tij,
varture nje hajmali.
Jorgji, kur pa hajmaline,
syte permbi te i ngrine.
Dale, tha, ashtu me rruash,
pa leftojme kur tè duash,
po, ne beson perendine,
kush ta fali hajmaline?
– Nenia ne foshnjeri
ma vari per mbaresi,
po ç’te duhet kjo pune?
– Nje te tille kam dhe une!
Shiko! Nena ma ka fale
dhe mua, kur jesha djale!
Te dy trimat hapne gjite
dhe shikonin hajmalite
qepur me pe te florinjte,
si njera, si tjetera,
te dya te vjetera;
pérbrenda, pshelur1) me karte, (1. mbeshtjelle)
gjetén nga nje kryq te arte!
Mbeten te mahniture
dhe si te goditure!
te tille pune, kur pane,
u pushtuan dhe rane,
Dhe te dy nje fjale thane:
«Te kam vella, mor i mjere,
nga njè bark paskemi lere!
Jemi nje fis e nje fare,
jemi te dy shqipetare,
po besa na paska ndaré,
Sa na beri pér tè vrare!
Sot qi dime vetèhene,
duhet te bejme bene
te duam memedhene.
Tani te marreme male,
te leftojme per lirine,
te mos kthehemi te gjalle
pa shpetuar Shqiperine!
Tani Viton ta harrojme,
me Turqine te leftojme,
ta dergojme nga ka ardhe,
te shome dite te bardhe…